3. Momentem gnącym Mg w danym przekroju belki nazywamy sumą momentów (wzglądem środka ciężkości tego przekroju) wszystkich sil zewnętrznych działających na część belki odciętą tym przekrojem.
Oznaczenia dotyczące znaków sił normalnych, sił tnących i momentów gnących podano na rys. 8.1.
Rys. 8.1. Określanie dodatnich wartości sił normalnych N, sił tnących T i momentów gnących
Zadanie 8.1. Taśmę stalową o grubości g = 1 mm nawinięto na wałek o średnicy d = 40 cm. Obliczyć naprężenia, jakie powstały w taśmie wykonanej ze stali sprężynowej, gdy E = 2,2 ■ 105 MPa.
R o z w i ą z a n i e. Po nawinięciu taśmy o grubości g na wałek o średnicy d wydłużenie względne zewnętrznych włókien taśmy wynosi
(a)
_ n[(d+2g)-(d+g)] = _g_ = _L = 0 0025
n(d+g) d+g 401
zatem naprężenia (rozciągające we włóknach zewnętrznych, a ściskające we włóknach przylegających do wałka) są równe
o = eE = 0,0025 • 2(2 • 105 = 550 MPa
Zauważmy, że wymiar g występujący w mianowniku zależności (a) można pominąć jako bardzo mały w porównaniu z d.
Zadanie 8.2. Lina stalowa złożona z drucików o średnicach d = 0,8 mm jest nawijana na bęben o średnicy D = 40 cm. Obliczyć, jakie naprężenia wywołane zginaniem powstają w drutach, jeżeli moduł Younga E = 2,2 • 105 MPa. Rozwiązanie. Podobnie jak w zadaniu poprzednim stosujemy wzór
d 0,8 ,
a = eE = -£ = ~ • 2,2 ■ 105 = 440 MPa
Zadanie 8.3. Wykonać wykresy sił tnących T i momentów gnących Mg dla belki przedstawionej na rys. 8.2a.
Rozwiązanie. Rą — Rb = P. Obliczenia są podane w tabelce i na tej podstawie sporządzono wykresy, pokazane na rys. 8.2b i c.
88