,ci. kontrolo"*"*» niekontrolowana
$22 Obscn%*c^*
t««rrolow*"» JW Prowadz°na w“Purc^ o Obstn^J* kon.'° iak np. kwestionariusze, schematy. normv n'n#r,
im* °*aMLLna bez narzędzi systematyzujących. której obserwacji P»"*1 „obaefwacją żywiołową" Bowiem j J . Ic jednak uioZsamia^ rowadzana swobodnie, w sposóh , rS,t'
o«‘ £2 J» » " ,aicl'V>' W kaZdym konkrelnyrn p^i. t* prowadząc) £ swobodnego postępowania badaj,,' ^“-N,
‘ff mdńak innemu badaczowi powtórzyć tak przeprowadzoną 0£
lub skontrolować j^™*1’. obserwacji niekontrolowanej
5.2.3. Obserwacja jawna i ukryta
ty
■ »n iir
la ff|{
t
N| i cytn
,S,3tkó
Obserwacja jest ja w na, jeżeli badani wiedzą o tym, że są przedmiotem/ teresowań obsenvatora, chociaż nie są dokładnie poinformowani o cel*11 badań lub ich przedmiocie. Jeżeli jednak ludzie są świadomi tego ^ przedmiotem badań, wówczas ich zachowanie staje się n i ** * •• • — ’ s,‘
czv!i nabiera cech sztuczności. Zachowuia sie nn. tnie inL-
pr/euimuicm UtiUdli, wuwwmj *vii wwnunamt Oiaję H I e a U t C n t y c 2n
czyli nabiera cech sztuczności. Zachowują się np. tak, jak im się wyda' powinni si; zachowywać ze względu na ich społeczny status, spodziewane ' ich zdaniem - Życzenia badającego itd. Obserwator może więc wówczas un skać fałszywe dane o zachowaniu badanych, tzn. inne niż zaobserwowali wtedy, gdyby ich zachowanie było autentyczne, czyli po prostu zwyczajne
peszy obserwowanych i pozwala na uchwycenie ich naturalnych zachowań.
ZIJje, żc obserwacja n s‘ę nat^ r^nymi rodzajami obserwacji vvska-
Pr^czyniasiędopowstaurnau ,Zn* powierzchowna i niesystematyczna)
“hterwacji w oparciu o /n !nia 1,pu,fcz* ^lóre Iwo rżymy sobie w wyniku lej ,,lpołez Przechodzimy d» """ ,C°nc ,>odcjmując z kolei weryfikację owych
^’ky/ujcnastępnie ><. **rw,,ci* *ysiematycznej,czyli naukowej. M >/r tr,( ka,cgory/0vv xcrwacia n»ukowa w badaniach socjologicznych
dn 1!**zn- kontrolowana albo też nieakateg0'
„ntk czyli niekontrolowana. Obie mogą byt
, ograniczonym stopniem uczr.. • * *
kil" t*ym każda z nich może być jawna albo ukrytVW“ i* £Li obserwacji skategoryzowanej jest zebrani, danych „ „k ,
C w y m; natomiast celem obserwacji nieskateonr* * h charakter/.e
«•*££* » • "—i. iS&S-
‘‘""d wwZsze ujęcie porządkuje w poprawny sposób spo jenie „
t* schematem:
wyso-obscrwaio-
Obserwacja skategoryzowana
tr
Obserwacja z wysokim stopniem
uczestnictwa
A
Jawna Ukryta
Obserwacja
nieskategoryzowana
(zebranie danych ilościowych)
(zebranie danych głównie jakościowych)
5.3.
ZALETY OBSERWACJI I TRUDNOŚCI ZWIĄZANE ZE STOSOWANIEM TEJ METODY BADAN
Obserwacja, zwłaszcza uczestnicząca um0żlal^n^^3^^ okazję do
kontakt z badaną rzeczywistością społeczną, y™ „---.mirry w życiu ba-
wnikliwego poznania badanych zjawisk. Badacz, który wamnków
danych ludzi, ma znacznie większe szanse na P0211 awęl poznania ich
^ycia czy sposobów zachowania w różnych sytuaCJ so^ie właściwe wady motywacji. Ale pomimo powyższych zalet ma ona, • wortjestrowawa tego. Jedną / poważniejszych jest brak możliwości /.po ^ je2gjj próbuje stę
co się obserwuje, chyba że prowadzi się o scrN /il0bsefW0wak) wc«*nia* natomiast odtwarzać po pewnym czasie to, co .
116