IMG'36

30. Na schemacie VIII. 12 przedstawiono dwa modele rysunkowe dotyczące pochodzenia wieka współczesnego oraz opisy tych modeli.

I. Model multiregionalny (tzw. model ewolucji policentrycznej), w którym Homo erectus wywędrówał z Afryki 1,5 milionów lat temu i rozprzestrzenił się po Azji i Europie, gdzie ewoluował niezależnie, choć wskutek migracji dochodziło do przepływu genów i utrzymania jedności gatunku.

II. Model „arki Noego" (zwany też modelem „pożegnania z Afryką"), w którym Homo erectus również zasiedlił stary kontynent, ale nowoczesny Homo sapiens powstał stosunkowo niedawno w Afryce i zasiedlił od nowa Europę i Azję, skąd wyparł swoich archaicznych przodków.

Przyporządkuj opis (I-II) do odpowiedniego rysunku (A-B). A.„................. B....................

EWOLUCJONIZM - MODEL ODPOWIEDZI

^% li	Model odpowiedzi 1
i	41^----'--- 'j/T ________
jff-	| "T^Inpans - między nim a człowiekiem jest najmniej różnic w DNA. 2 podobieństwo między małpami a człowiekiem (wykres B) jest większe niż między przedstawionymi parami zwierząt (wykres A); natomiast pokrewieństwo z malpiatką galago jest dalsze (większe
igp	różnice w DNA). | ci ^ Człowiek Szympans Gibbon Rezus Galago |
Ifj	A - III, B - IV, C-l
1 4	a) 10 tysięcy lat.
f	b)    Organizmy w trakcie życia wbudowują węgiel, w tym również jego radioaktywny izotop. Ilość radioaktywnego izotopu węgla jest stała. Po śmierci ilość ta zmniejsza się, bo pierwiastek się rozpada proporcjonalnie do upływającego czasu. Oznacza to, że jeśli czas połowicznego rozpadu węgla wynosi ponad 5000 lat, to po upływie tej liczby lat jest go w skamielinach o połowę mniej (nie ma włączania nowych izotopów). Dzięki znajomości czasu połowicznego rozpadu węgla j i zawartości radioaktywnego izotopu węgla ^14C w badanych szczątkach można odczytać wiek szczątków, z których została pobrana próbka. c)    ponieważ po tylu milionach lat, jakie nas dzielą od mezozoiku - ery dominacji dinozaurów -w szczątkach kopalnych już od dawna promieniotwórczy izotop węgla się rozpadł.
5	Narządy analogiczne: B, C, E, G Narządy homologiczne: A, D, F
6	a)    ewolucja konwergentna, b)    narządy lub pokrój ciała organizmów należących do różnych grup taksonomicznych upodabniają się do siebie ze względu na życie w środowisku o tych samych uwarunkowaniach (gęstość ośrod- I ka, ciśnienie). Tryb życia, a szczególnie zwyczaje pokarmowe w danym środowisku, faworyzują określone cechy budowy.
7	Prawo biogenetyczne (inaczej teoria rekapitulacji), które mówi. że w ontogenezie (czyli rozwoju osobniczym) powtarzane są główne etapy filogenezy (czyli rozwoju rodowego).
8	C.
9	B - rekombinacja materiału genetycznego zachodzi w mejozie, a ta - w komórkach macierzystych gamet. E - ten czynnik nie ma wpływu na prawdopodobieństwo wystąpienia mutacji - są one losowe.
10	a)    A - dobór stabilizujący, wyklucza genotypy skrajne, faworyzuje przeciętne. b)    Przykładem może być wyższa śmiertelność noworodków mających masę urodzeniową niższą lub wyższą od przeciętnej.