kazania świętokrzyskie 2

9

chodzącej z bibljoteki klasztoru benedyktyńskiego św. Krzyża na Łysej Górze, w Kieleckiem. Rękopis ten przeszedł w r. 1819 do Bibljoteki Uniwersytetu w Warszawie, a w r.1833 dostał się do Petersburga. Kazania Świętokrzyskie, na mocy traktatu ryskiego i jego postanowień w sprawie rewindykacji zbiorów, wywiezionych do Rosji, wróciły w r. 1925 do Polski i są obecnie własnością Bibljoteki Narodowej w Warszawie.

Rękopis Kazań przedstawia się w postaci pasków pergaminowych (w liczbie 18), które służyły do wzmocnienia oprawy kodeksu. Złożone razem, dają te paski dwie całe karty (formatu 8-ki) i dolne połowy dwu kart innych. Zachowały się w całości lub częściowo kazania: O aniołach w dzień św. Michała (koniec), o św. Katarzynie (całe), o św. Mikołaju (początek), na Boże Narodzenie (koniec), na Trzy Króle (początek i koniec), na Gromniczną (początek). — Pismem zabytku jest zwykła mi-noskuła. Pismo bardzo zbite, obfituje w liczne skróty średniowieczne, nie ma ozdób ani inicjałów.

Wydania. Kazania Świętokrzyskie wydał Brtickner w «Pracach Filologicznych* t. 3 (1891), str. 708—22. [Tekst w pisowni oryginalnej i zmodernizowanej]. — Kryńscy ZJS str. 2—8. — Ponownie wydał zabytek Diels, według fotografji, wykonanej dla seminarjum słowiańskiego w Uniwersytecie wrocławskim: Diels Paul, Die altpolnischen Predigten aus Heiligenkreuz. Mit Einleitung, Uber-setzung und Wortverzeichnis herausgegeben von... Berlin, 1921. Weidmann. 8°, str. 67. [Tekst na str. 19—29]. Recenzje: Brdckner Aleks. KH t. 36 (1922), str. 123—4, JA t. 38 (1923), str. 185—7; Semkowicz Wł. RS t. 9, cz. 2 (1925), str. 205—216. [Uwagi paleograficzne, korektury tekstu]. — Dalsze wydania: Bruckner ŚPrP str. 12—18; Drzewiecki TJS str. 7—15. [W transkrypcji zmodernizowanej]. — Pta-szycki St., Kazania Świętokrzyskie. Tekst w podobiznach. (Dwie tablice w światło-druku). Lublin, 1926. (Wyd. Bibl. Publ. im. H. Łopacińskiego, nr. 4). — Taszycki NZJP str. 38—53.— Łoś i Semkowicz, Kazania t. zw. świętokrzyskie. Kraków, 1934.

Tekst niniejszy oparty jest na autopsji rękopisu, a nadto uwzględnia wydania Brucknera, Dielsa, Taszyckiego oraz Łosia i Semkowicza ¹). Skróty rozwiązano, podając uzupełnienia wyrazów w nawiasach okrągłych ( )np.: cl=c(r)ol; pui = p(ra)ui; ps = p(re)s; bogó = bogo(m); sirce = sirce(m); aue = aue(m). Uzupełnienia zniszczonych lub brakujących miejsc tekstu ujęto w klamry [ ]. Nosówki pojawiają się w rękopisie w postaci znaku 9, który przedstawia się także jak cp, rzadziej jak O.

Opracowania. Briickner Al., Kazania Świętokrzyskie. Wydał i objaśnił... PF t. 3 (1891), str. 697—707, 723—740. — Tenże, Świeżo odkryty zabytek starego języka polskiego: Kazania Świętokrzyskie. • Ateneum*, 1890, t. 2, str. 374—6. — Tenże LRPŚ t. 1. str. 110—16. — Diels, Die altpolnischen Predigten aus Heiligenkreuz etc. j. w. [Opis paleograficzny. Grafika. Treść. Tekst. Uwagi o lekcji. Przekład. Źródła cytatów. Słownik]. — Tenże, Zu den Heiligenkreuzer Predigten. JA t. 38 (1923). str. 136. — Łoś PPP str. 175—80. — Drzewiecki TJS str. 86—9. — [Borowy Wacław i Batowski Zygmunt], Odzyskane zbiory rękopisów i grafiki w Bibljotece Uniwersyteckiej w Warszawie. Warszawa, 1925. (Przedruk z •Tygodnika Illustrowanego*, 1925, nr. 27, 30, 32). — Wasylewski Stanisław, Relikwja z papieru. «Kurjer Poznański* 1929, nr. 391. — Piłat HLP t. 1, cz. 1, str. 224—225 (Liter, przedm.), 226—30.

^ł) Kazania t. zw. świętokrzyskie. Wydali i opracowali Jan Łoś i Władysław Semkowicz. Z zasiłku Funduszu Kultury Narodowej. Kraków, 1934. Polska Akademja Umiejętności. [Opis kodeksu i rękopisu Kazań. Tekst Kazań w postaci .oryginalnej. Tekst w pisowni nowoczesnej. Słownik. Podobizna Kazań].