Tablica 2-2
Wartości współczynnika obciążenia dla obciążeń stałych [25]
Nazwa konstrukcji i gruntu |
Współczynnik obciążenia y, |
Konstrukcje betonowe, żelbetowe, kamienne, murowe, metalowe i drewniane |
1.1 |
Konstrukcje i wyroby z betonów lekkich, izolacyjne warstwy wyrównujące i wykończeniowe — wykonane w fabryce |
1.2 |
— wykonane na budowie |
1.3 |
Grunty rodzime |
1,1 |
Grunty nasypowe |
1.2 |
■ Projektowanie elementów konstrukcji polega na obliczeniu potrzebnych wymiarów ich przekrojów poprzecznych. Wynika stąd, że rezultat projektowania powinien być znany już na początku, jeszcze przed przystąpieniem do obliczeń. Tak istotnie jest. Wymiary przekroju poprzecznego projektowanego elementu konstrukcyjnego lub nawet całej konstrukcji musimy przyjąć na początku na podstawie doświadczenia, intuicji albo na podstawie pewnych kryteriów czy też zaleceń podanych w literaturze lub normach budowlanych. Wynik końcowy obliczeń jest sprawdzianem, czy pierwotne przyjęcie było poprawne. Jeżeli różnice są takie, że przyjęty na początku przekrój elementu, a więc równocześnie jego ciężar, odbiega od rezultatu obliczeń, obliczenie należy powtórzyć poprawiając odpowiednio obciążenie.
■ Obciążenie stałe w konstrukcjach o dużych rozpiętościach, zwłaszcza gdy są one wykonane z żelbetu lub betonu (mosty, zapory), bardzo często znacznie przekracza pozostałe obciążenia.
■ Przyjęcie wymiarów elementów konstrukcyjnych, a tym samym obciążenia stałego, jest często czynnością trudną. Wynik końcowy obliczeń, który zarazem świadczy o poprawnym przyjęciu wymiarów konstrukcji, nie oznacza jeszcze, że są to wymiary optymalne, najbardziej ekonomiczne. W celu ułatwienia początkowego etapu racjonal-nego^rojektowania załączono na końcu podręcznika tablice zawierające wskazówki przyjmowania wymiarów zarówno elementów, jak i całych systemów różnych konstrukcji budowlanych.
Wszystkie obciążenia przyłożone do konstrukcji należą do grupy obciążeń zmiennych. Zaliczamy do nich np. obciążenia stropów przez ludzi, meble, urządzenia, materiały, zwierzęta, ścianki działowe itp. Obciążeniem zmiennym jest także parcie i ssanie wiatru, parcie wody, parcie gruntu, ciężar śniegu.
■ Obciążenia te w czasie użytkowania mogą zmieniać swoją wartość, kierunek i położenie i nie muszą występować jednocześnie. Przystępując do projektowania konstrukcji, na samym początku, trzeba określić, oprócz obciążeń stałych, wartość obciążeń zmiennych. Czynność ta jest skomplikowana i zarazem odpowiedzialna, gdyż od poprawnego ustalenia obciążeń zależy bezpieczeństwo budowli z jednej strony i ekonomia z drugiej strony. Błędne przyjęcie obciążeń czyni bezprzedmiotowym dążenie do dokładności w obliczaniu i projektowaniu konstrukcji. Dlatego projektant konstrukcji jest obowiązany do przestrzegania odpowiednich przepisów ustalonych przez Państwo i zawartych w normach budowlanych, które mogą się różnić w poszczególnych krajach, a także ulegają zmianom w czasie i w miarę rozwoju nauki.
■ Wartość rzeczywista obciążeń zmiennych, przyłożonych do konstrukcji, jak również ich sposób i jednoczesność działania mogą być określone tylko z pewnym praw-
18