Kotwica0014

28 2. Drewno stosowane w budownictwie

Podczas suszenia zmniejsza się objętość drewna, występują przy tym nierównomierne naprężenia w jego strukturze powodujące paczenie się (rys. 2.5) i pękanie (rys. 2.6). W zależności od tego, jak i z którego miejsca w przekroju poprzecznym został wydęty materiał tarty, po wyschnięriu przybiera on różne kształty (rys. 2.5). Deski styczne nie są już wtedy idealnie płaskie, lecz przybierają kształt nieckowaty. W przypadku desek rdzeniowych zjawisko paczenia się nie występuje, deski te ulegają kurczeniu się w kierunku krawędzi i wykazują dużą skłonność do pękania.

28 2. Drewno stosowane w budownictwie

Rysunek 2.5. Paczenie się drewna przy wysychaniu wg [34]: a) schemat odkształcenia elementów, tartych w zależności od usytuowania w przekroju, b) deska styczna przed odkształceniem, c) deski styczna i rdzeniowa po odkształceniu; 1 - deska styczna, 2 - deska rdzeniowa, 3 - krawędziak

zewnętrzne

Rysunek 2.6. Pęknięcia suszonego dre na okrągłego wg [10]: a) w korze, b) kory; 7 - kora, 2 - pęknięcia pi

Najszybciej wysycha powierzchnia mokrej tarcicy. Warstwy zewnętrzne szy wiają się coraz większe naprężenia rozciągające, w wyniku czego dochodzi do kania powierzchniowego i deformacji. Przy dalszym suszeniu także warstwy w wnętrzne kurczą się, wskutek czego naprężenia rozciągające w warstwa zewnętrznych zanikają i pojawiają się tam naprężenia ściskające. Pęknięcia wierzchniowe zamykają się, a powstają pęknięcia wewnętrzne (rys. 2.7).

Kierunek i wielkość skurczu w czasie wysychania drewna w wielu przypa kach decydują o sposobie wykorzystania tego materiału. Ma to również wpływ wykonywanie połączeń. Na rysunku 2.8a przedstawiono najpewniejszy s klejenia warstwowego polegający na naprzemiennym klejeniu stroną lewą i wą. Na rysunku 2.8b pokazano zmiany powstałe przy nierównomiernym ć czu (w złączu w tym przypadku należy z odwrotnej strony dawać odpowi

Rysunek 2.7. Pęknięcia tnrdcy na skutek nierównomiernego rozkładu wilgoci w różnych stadiach suszenia wg [13]: a) równomierny rozkład wilgoci w tarcicy przed suszeniem, b) pierwsza faza suszenia _ widoczne pęknięcia zewnętrza, c) druga faza suszenia — tarcica z pęknięciami wewnętrznymi; 1 - pęknięcia zewnętrzne, 2 - pęknięcia wewnętrzne, 3 - odkształcenia postaciowe luz ok. 5 mm). Belki o rdzeniu niesymetrycznym wyginają się w kierunku przeciwnym do jego usytuowania. Przy układaniu drewnianych belek stropowych (rys. 2.8c) należy umieszczać rdzeń u góry, ponieważ w innym przypadku odkształcenia od skurczu sumują się z ugięciem belki.

Strona

lewa

a)

^a) Strona    Strona    Strona

prawa    lewa    prawa

Mały skurcz

c)

‘Myt

Mały skurcz rdzenia

---------|

I

I

_    .. _ __.—m ri

Duży skurcz bieli

Mały skurcz wąskich włókien

i    !

Duży skurcz szerokich włókien

7.ęk 2.8. Sposób wykonania elementów drewnianych z uwzględnieniem skurczu: a) klejenie ^nieprawidłowe połączenie ciesielskie pod kątem, c) prawidłowe usytuowanie rdzenia w bel-itanych, d) usytuowanie rdzenia w podnóżkach schodów drewnianych

4U1--

nie naturalne trwa od pół roku do kilku lat, w zależności od rodzaju, iV;i wilgotności drewna. W tablicy 2.4 podano przykładowo czas susze-Inoj przestrzeni drewna grubości 25 mm do wilgotności 20%.