36 3. Mechaniczne właściwości drewna i materiałów drewnopochodnych
nych o wymiarach 20x20x30 rfim (wymiar 30 mm mierzony wzdłuż włókien). Wytrzymałość na ściskanie wzdłuż włókien próbki o wilgotności W wyraża się wzorem
ab
fc,w = ~-^r (3.1)
a wytrzymałość drewna o wilgotności 12% oblicza się z zależności
(3.2)
/c,12 = fc,W [1 + Ct(W -12)]
gdzie:
Fc,max — siła niszcząca, N,
a ... — wymiar próbki w kierunku promieniowym, mm, b — wymiar próbki w kierunku stycznym, mm, a — współczynnik zmiany wytrzymałości drewna na ściskanie przy zmianie jego wilgotności o 1% (w przedziale 9-f-15% a — 0,04),
W
— wilgotność drewna próbki, %.
Drewno ma dużą wytrzymałość na rozciąganie wzdłuż włókien. Na wytrzymałość drewna na rozciąganie decydujący wpływ ma usytuowanie i rodzaj sęków oraz ukośny przebieg włókien. Szczególnie duży wpływ na zmniejszenie wy trzy małości mają sęki znajdujące się na krawędzi elementu. W przypadku ukośnej przebiegu włókien siła rozciągająca rozkłada się na składową działającą wzdłu włókien i prostopadłą do nich. Ta druga składowa powoduje rozciąganie prost padłe do włókien, obniżając wytrzymałość.
Ze względu na wpływ, jaki na wytrzymałość mają sęki i nieregulamość wr' kien, pole netto najmniejszego przekroju konstrukcyjnego powrinno być więks niż 45 cm2, a najmniejszy wymiar osłabionego przekroju większy niż 3 cm. B dania wytrzymałości na rozciąganie przeprowadza się według PN-81/D-041 (badania wzdłuż włókien — rys. 3.2) i PN-81/D-04108 (badania w poprzek wł kien — rys. 3.3).
IA
010
-EEt
^4*
Rysunek 3.2. Kształt próbki do badania wytrzymałości na rozciąganie wzdłuż włókien (wg P. /D-04107)
Wytrzymałość na rozciąganie wzdłuż włókien próbki o wilgotności W wyraża się wzorem
f,w = (3.3)
a wytrzymałość drewna o wilgotności 12% oblicza się z zależności
(3.4)
/f,12 = f,w [1 + cc(W — 12)]
siła niszcząca, N,
powierzchnia przekroju zrywanej części próbki, mm2, współczynnik zmiany wytrzymałości drewna na rozciąganie przy zmianie jego wilgotności o 1% (w przedziale 9-rl5% a = 0,015),
■wilgotność drewna próbki, %.
ałość drewna na rozciąganie prostopadłe do włókien jest bardzo 1. 3.1) i — wr zależności od gatunku drewna — wynosi około 24-7% wy-_ ści na rozciąganie wzdłuż włókien. Z tego powodu nie można dopuścić Rwania w elementach konstrukcji drewnianej rozciągania prostopadłe-
łen.
'entach zginanych decydującą rolę odgrywają naprężenia normalne, "zymałość drewma na zginanie zależy od ty cli samych czynników co na ściskanie i rozciąganie. Największe naprężenia występują na >ju, a ich wartości na wysokości belki zmieniają się liniowo