Kotwica0021

42 3. Mechaniczne właściwości dreiima i materiałów drewnopochodnych

runkach obciążenia, jest uwzględniany przy obliczaniu ugięć i odkształceń konstrukcji. Stanowi jeden z podstawowych parametrów oceny technicznej przydatności drewna.

3.3. Wytrzymałość charakterystyczna drewna i materiałów drewnopochodnych

Podstawową wartością określającą cechy drewna konstrukcyjnego jest jego wytrzymałość charakterystyczna (PN-B-03150:2000). Jest to ustalona na podstawie badań wartość wytrzymałości, poniżej której może znaleźć się najwyżej 5% wyników⁷ badań (5-proc. kwanlyl wytrzymałości), trwających przez 300 s (każ de badanie), z zastosowaniem próbek o wilgotności równowagi odpowiadają temperaturze 20°C i wilgotności względnej powietrza 65%.

Drewno może być zakwalifikowane do odpowiedniej klasy wytrzymałoś pod warunkiem, że jego wytrzymałość charakterystyczna na zginanie /_OT>* i m

Tablica 32. Klasy wytrzymałości — wartości charakterystyczne dla drewna litego gatunkó iglastych o wilgotności 12% (wg PN-B-03150:2000)

Właściwości	Ozna czenie	Klasy drewna konstrukcyjnegc litego gatunków iglastych o wilgotności 12%
		08	C24	C30	C35	C40
Wytrzymałość, N /mm^2 (MPa)
Zginanie	fm,k	18	24	30	35
Rozciąganie wzdłuż włókien	ftfl*	11	14	18	21	24j
Rozciąganie w poprzek włókien	f,')0,k	0,3	0,4	0,4	0,4	o,4
ściskanie wzdłuż włókien	fc,0,k	18	21	23	25	^2i
Ściskanie w poprzek włókien	/c,90,fc	4,8	5,3	5,7	6,0	6,j
Ścinanie	u	2,0	2,5	3,0	3,4	31
Sprężystość, kN / mm^2 (GPa) |
Średni moduł sprężystości wzdłuż włókien		9	11	12	13
5-proc. kwantyl modułu sprężystości wzdłuż włókien	^E0,05	6,0	7,4	8,0	8,7
Średni moduł sprężystości w poprzek włókien	f'90j7iean	0,30	0,37	0,40	0,43	oj
Średni moduł odkształcenia postaciowego	Gincan	0,56	0,69	0,75	0,81	OM
Gęstość, kg/m^3 J|
Wartość charakterystyczna	Pk	320	350	380	400
Wartość średnia	Pmcan	380	420	460	480

duł sprężystości E_k będą nie mniejsze niż wartości określone w odpowiednich normach. Klasyfikacja drewna litego powinna się opierać na nieniszczących metodach pomiaru wszystkich elementów (wg PN-EN 519:2000), na ocenie wizualnej (wg PN-EN 518:2000) lub na kombinacji obu tych metod. Klasyfikację wytrzymałościową prowadzi się przy wykorzystaniu specjalnych urządzeń sortujących działających najczęściej na zasadzie pomiaru ugięć sprężystych testowanego materiału. Klasyfikacja metodą wizualną polega na zakwalifikowaniu badanej sztuki tarcicy do danej klasy i\a podstawie wzrokowej oceny ilości, jakości i rozmieszczenia widocznych na jej powierzchni wad oraz na porównaniu jej z modelami uprzednio sprawdzonymi przy użyciu maszyn wytrzymałościowych. Klasy drewna litego gatunków iglastych (wg PN-B-03150:2000) i liściastych (wg PN-EN 339:1999) oraz przypisane im charakterystyczne wartości wytrzymałości i sprężystości zestawiono w tablicach 3.2 i 3.3.

Tablica 3.3. Klasy wytrzymałości — wartości charakterystyczne dla drewna litego gatunków liściastych o wilgotności 12% (wg PN-EN 339:1999)

Rodzaje właściwości		Ozna czenie	Klasy drewna konstrukcyjnego litego gatunków liściastych o wilgotności 12%
			D30	D35	D40	D50	;D60	D70 |
Wytrzymałość, N/mm^2 (MPa)
Zginanie		fmjt	30	35	40	50	60	70
Rozciąganie wzdłuż włókien		ftfi*	18	21	24	30	36	42
Rozciąganie w poprzek włókien		fl,90Jc	0,6	0,6	0,6	0,6	0,7	0,9
Ściskanie wzdłuż włókien		fc,0,k	23	25	26	29	32	34
ściskanie w poprzek włókien		fc,90*	8,0	SA	8,8	9,7	10,5	13,5
[ścinanie		U	3,0	3,4	3,8	4,6	5,3	6,0
. r. Sprężystość, kN / mm^2 (GPa)
moduł sprężystości wzdłuż włókien			10	10	li]	14	17	20
ggp^kwantyl modułu sprężystości wzdłuż		Eq;05	8,0	8,7	9,4	11,8	14,3	16,8
MBgv*hił	sprężystości w poprzek włókien	EęOjnean	0,64	0,69	0,75	0,93	1,13	1,33
	odkształcenia postaciowego	Gmeon	0,60	0,65	0,70	0,88	1,06	1,25
[URL/,	Gęstość, kg/m^3
•h	kterystyczna	Pk	530	560	590	650	700	900
-		Pmean	640	670	700	780	840	1080