ksiazka 20049

Ml. KORZYSTANIE Z KSIĄŻEK W PRACY PRZEDSZKOLA

I. lioitólt KM.\Żł'.K IIO 1’IIAUY z dzikOaii

ROLA TRK8TU I II.U8TKAr.il W KML\?.(.'K DLA IMt/.KDHZKOI.AKÓW

Ksii|żka illii dzieci w wieku przedszkolnym, jnk to już wyjaśniano w poprzednich rozdziałach, lim inny charakter niż książka dla dzieci starszych. Ta odmienność wyraża nie in.in, tym, że kftiigżka dla przed szkolakn składu się z dwu jeiluakowo ważnyeli części tekstu oraz Musi racji, a niekiedy nawet, szczególnie dla 3—l-lntków, ilustracja spełnia rolę* pierwszoplanowi), gdyż dzieci to bardziej interesują nię* ilustracji) w kHiijżce niż zawartym w niej tekstem.

l>/.ieei starsze, 5—0 letnie, także bardzo interesują się ilustracjami w książce, a których znaczenie w prany wychowawczej jest w dalszym ciągu duże, znacznie jednali wzrasta teraz zainteresowanie tekstem. Dzieci te maja już wiele doświadczeń, wiedzą, że treści książek mówią

0    ciekawych sprawach, wyjaśniają niekiedy to, co trudno, nieznane, uczą i buwir). Ilustracja dla 5 0-lutku już przestnjo być głównym elementom książki, stając nip ntopniowo ezymś ważnym wprawdzie

1    przyciągającym uwagę*, nic nie zasadniczym. Tego natomiast, co uważają za najważniejsze, szukają już w tekście książki

IIuat racje w książkach dla dzieci w wieku przedszkolnym spełniają bardzo poważni) rolę*. Uściślają wiadomości dzieci o Otoczeniu lub pozwalaji) |h>zuuć rzeczy, z którymi nie mogą się* ono zetknąć bezpośrednio, wyjaśniaj!) lub uzupełniają tekst k;<i<|żki (najmłodszym przedszkolakom często go zastępują), rozwijają Mpo.ifrzcguwe/ość, umiejętność dokonywania porównać i wyciągania wniosków, budzi) zainteresowanie książką. Artystyczna ilustracja to forma sztuki plastycznej, z któn) dziecko styka się* bardzo wcześnie, stanowi więo ona cenne źródło wychowania estetycznego.

Tekst kaii)żki w zależności od problematyki, której dotyczy pomaga w realizacji hardzo wiciu zadań wyehowawezodydaktycznych, co liędzio szczegółowo przedstawione w dalszej części rozdziału.

DOIIÓK KSIĄŻKI W ZAI.KZNO.^fl Ol) WIRKU DZIWI

Jednoznaczne określenie, jakie książki uadaji) się* dla dzieci w różnym wieku przedszkolnym, jest sprawi) trudną, ponieważ decyduje

0    tym wicie czynników, takich jak: charakter ilustracji, zakren treści

1    posób jej ujęcia, słownictwo, forma edytorska i in.

O doborze ksiijżek dla młodszych lub starszych dzieci w wieku przed-zkolnym w poważnym Stopniu decyduje ich treść. Teksty książek prozy i iHM-zji — przowidzianyoh do pracy z 3- -l-latkumi oraz 5 d-I utkam) miis/i) różnić sięi zuncznie po<l wielonm względami.

Dzieciom młodszym powinno się opowiadać treści książek, w których główny bohater jest wyraźnie wyeksponowany, odznacza się? po godnym, radosnym usposobieniem, ufnością w- stosunku do otoczeniu, poprawnym zachowaniem. D/.ieei te, ze względu na mały zasób doświadczeń społecznych i konkretność myślenia, ido sij jeszcze zdolne do kry tycznoj oceny cudzego zachowaniu, cechuje je natomiast duża klonność do naśladownictwa i dlatego nauczycielka |siwinna przekn-zywiić im przede wszystkim takie utwory, w których występuje jsizy-tywny bohater.

l>ol»ierajqc książki <lla dzieci 3- I letnich należy unikać tekstów, w których znajduje się w iele opisów. Dzieci te ehętnio słuchaji) utworów, w których dominuj!) dialogi, ponieważ lepiej je roznmieji) niż wydarzenia przedstawiono w formie opisowej.

Inaczej przedstaw ia się* problem doboru ksii|żek z literat my dzic cięccj do pracy ze starszymi przedszkolakami. Tekst utworu przewi-dzianego dla tych dzieci może być dużo dłuższy niż dla młodszych, gdyż potrafił) one słuchać opowiadania lub czy tania książki przez *20 -30 minut.

Dzieciom starszym można już pokazywać bohaterów negatyw-nyoh, pod warunkiem jednak, żc ich zachowanie nigdy nic będzie stanowiło wzoru do naśladowania przez dzieci, zostanie natomiast tak zinterpretowane i ocenione przez nauczycielkę, żc wzbudzi niechęć dzieci i zostanie przez nie potępione. Nauczycielka przekazując dzieciom treść książki powinna stawiać przed nimi problemy do rozwiozą-