M Feld TBM029

29

1.4. Dane wejściowe do projektowania procesu technologicznego

cej dowolne kształtowanie bryły. Oprogramowanie systemów komputerowych pozwala na szybkie opracowanie procesów wytwarzania, śledzenie zachowania się prototypu w eksploatacji. Dzięki technice komputerowej możliwa jest bieżąca wymiana informacji wśród członków zespołów, jak również między poszczególnymi zespołami.

Rapid prototyping. Jest to zupełnie nowy system umożliwiający bezpośrednie wytwarzanie narzędzi i form i tym samym na znaczne skrócenie czasu wykonania prototypu. Uzyskuje się to przez warstwowe nakładanie materiału (rys. 1.9) występującego w postaci ciekłej żywicy, proszków, drutu lub folii i działającego na nie lasera CO2. Materiałami, które w ten sposób mogą być kształtowane, są wszelkiego typu polimery, wosk, nylon i niektóre metale nieżelazne. Konstrukcyjne rozwiązanie np. formy uzyskuje się wprost z komputera w systemie 3D-CAD. Dzisiaj są już budowane specjalne skomputeryzowane stanowiska do wytworzenia tym sposobem niektórych typów form i części. Umożliwia to skrócenie czasu przygotowania prototypu o 50%.

1.4.2. Program produkcyjny

Program produkcyjny stanowi całokształt wyrobów możliwych do wyprodukowania w przedsiębiorstwie w określonym przedziale czasu. Jest on opracowywany na podstawie rozeznania rynku, stanu parku maszynowego i wyposażenia przedsiębiorstwa oraz technicznego doświadczenia i kwalifikacji zawodowych personelu. Program produkcyjny jest podstawą do ukształtowania wielkości produkcji, asortymentu produkcji oraz profilu produkcji.

Niezbędnym czynnikiem dla technologa do opracowania procesu technologicznego jest wielkość produkcji na poszczególne lata lub na określoną jednostkę czasu. Do charakterystyki wielkości produkcji przyjmuje się najczęściej 1 rok. Z reguły całkowitą wielkość produkcji rozbija się na serie produkcyjne i dla nich opracowuje się proces technologiczny. Wielkość serii jest czynnikiem najbardziej wpływającym na opracowanie procesu.

Rozróżnia się pięć rodzajów produkcji: produkcję jednostkową, małoseryjną, seryjną, wielkoseryjną i masową. Produkcja małoseryjna ma te same cechy co produkcja jednostkowa, wielkoseryjną zaś jest zbliżona do masowej. Ustalenie rodzaju produkcji zależy nie tylko od wielkości produkcji, ale również od jej charakteru. Inny będzie podział dla przedmiotów lekkich, inny dla ciężkich i jeszcze inny dla średnich. Orientacyjną wielkość różnych rodzajów produkcji podano w tabl. 1.2.

Produkcja jednostkowa charakteryzuje się wykonaniem pojedynczych przedmiotów lub bardzo niewielką ich liczbą. Są one w zasadzie wykonywane tylko jednorazowo lub wyrób ten może się powtarzać, ale nieregularnie i raczej w większych odstępach czasu. Z tych powodów należy się starać tak opracować proces technologiczny, ażeby przedmiot obrobić jak najmniejszym kosztem, bez stosowania narzędzi, ani oprzyrządowania specjalnego, a tylko wyposażenie uniwersalne (narzędzia i oprzyrządowanie). Odbywa się to wówczas kosztem znacznego zwiększenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego, a nawet i pracy maszyn, ale będzie to na pewno