mebs3

Tu Mi en .1.1.

Numer

typu

Konlinumcjc upodobań fitrrackicłi (worwjcc różne typy

Pm/ii elitarna

4

s

<N

7

4-

+

* r.\u ,vu ;j ..łubr*, mmm    .,n* lubi".

Kr\min.ily

kilkadziesiąt osób. W tej sytuacji - jeśli względy teoretyczne nic przemawia

^,cmu - ^mown,y uwzględnić w typologii gustów literackich tylko ™ mianowicie:    ^{yiK0 ly}Py 3, 4, 6,7,i

zwolennik pro/y elitarnej i kryminałów ⁴ zwolennik wyłącznic prozy elitarnej ? ” ^2W0,cnn'k wytycznie kryminałów - zwolennik wytycznie literatury sentymentalnej.

™    ^iC,,.^{W kate}8orię „różne inne')

sr-22 ^Kazdą

^J«'i Przyjrzymy si_ę typoLliT '^1Z'^C ^‘Wnej.

£^raj\^iż ** ^z nich powirw~^nymW "^aukach Ocznych, tostwier-_nrj' ^UJ^^{C się na} uwzględnienie w aparatu "^>ZCJ. ^spos°^b- Twórcy tych typologa, uw !: ."^r ^miano typów,a zarazem „nm™ ^pojęc‘^owej pewnych kombinacji ocli: charakten^^ęd> !^lościowe- Miano typów uz^k^ 7 ⁿ‘^CJ .'^{nne komb}inacje cech, bralipod

towane w    ^P0siadaniem widu de^ó^Ko ^konfigurac-^{ie w,asności}' ^

pomn in ^ ^VV|stosci nielicznie ora? l* r °^W' ^^on^'8uracje własności reprczcc* ty polocie kr * ^dc,in,ovvraniu typów dane'*! ^{gUracje własn}ości stanowiące klasy pu# u]zjawisk. Jeśli jednak spotyW wartości _poj*^ ) ^U,^{JCJ podsl}aw zmiennych ^ ^SP°^{bród Wsz}>'^stkich możliwych kombinW Spadku n^^{0 n>Ch zm,cn}nych zostałJ ^art° ^uprzytomn*ć sobie, jakie kombinat koJSS T^nc! *** 'ypologi, _Bll ^{y W l}f^J ‘ypologii pominięte. Tak więc warto* ^rekonsuukcja rji^{12 >Cl) przez} skrzyżowani°? ^itcrack>ch odtworzyć wszystkie on** ">jscia do sform t*° ^Schemalu klasyfik    ^zmicnnych dychotomicznych. ^

dlaczego ^^U'^0Wania nowychT^z ^J'^W'^elOWym,arOWeJ ^mozC ^sięP«»^

"*««.* D,_a^^C Winacjc S^dmen- ^Mo«my. dla przykładu. zainteresc**

^to'*° "nul »,"Promowane * w mmi por** 1

^S,V upodobania do prozy elitarnej i M***®

sir u kej a pełnego schematu klasyfikacji wielowymiarowej ukw^^IIS ^ ^rck#n*

,.„,,n,cni»lnci lub O***, *w„lcnnic» lUoratury kryminalnej capu,

,„,»t rrltonn. a -rulcr r/mlko liMM.l, Mymomnln,. Mó»„_c

_rc_Prc/.cntujć|cei tę klasyfikację jedynie częściowo (przez al/ględn^rr^l,⁰⁸"

*****    ^k°'"T^U,^raCi' ^CCC'"-    M punktem ............

między zmiennymi uwzględnionymi w typologii.    * ^ą/k0w

Niekiedy w nauce definiuje się .. typy”, abstrahuj;,c od statystycznej częstotliwości ich występowania . kierując się względami teoretycznej bądź nawet spotcczno-nraknezl,; natury. Czasem przeciwstawiamy sobie dwa typy skrajne, aby wyraźniej uchwycić sen! pewnej zmiennej ilościowej, określając jej bieguny i zakładając, ze większość przypadków znajdzie się pomiędzy nimi. a tylko nieliczne znajdą się na jednym z obu biegunów Można by lak definiować zdrowie psychiczne, lokując na jednym biegunie, jako jeden z typów skrajnych zmiennej osobowość pilota kosmicznego, a na drugim - pacjenta zakładu psychiatrycznego. Pojęcie „typu'* zostaje też często wprowadzone w tym celu. aby stać się narzędziem porządkującym pod jakimś względem zróżnicowany materiał empiryczny. Nic przypisując wówczas typowi rangi „wartości skrajnej" ani „wartości przeciętnej", mimo to badamy, w jakim stopniu poszczególne przedmioty zbliżają się do niego pod różnymi względami. Tak na przykład wyróżniamy typ „moralności mieszczańskiej". definiujemy go przez zespól określonych cech. a następnie badamy, w jakim stopniu różne grupy mieszczańskie zbliżają się lub oddalają od tego typu" '. Podręczniki medycyny opisują typowy przebieg pewnej choroby, a lekarz diagnosta stwierdza za każdym razem, w jakim stopniu konkretny przebieg choroby u danego pacjenta zbliża się lub oddala od tego typu. Opisane wyżej podejście może być w wielu przypadkach znacznie bardziej płodne od podejścia, które za cel stawia sobie dokonanie klasy likacji zjawisk na należące i nienależące do zakresu danego pojęcia. ( hwyta ono znacznie lipfęi wieloaspektowość zjawisk i płynność przejść między nimi. W rócmy do pojęcia „grupy , rozważanego w rozdziale drugim. Jeśli cechy przez nie konotowanc (poczucie poczucie odrębności, kontakty i współdziałanie) potraktujemy jako cechy ^opmo ‘ ¹ których najwyższe wartości oznaczają „bycie grupą w stopniu najw>/'/>ni- ^j_oro_ ^lak,c typologiczne pojęcie grupy do analizy konkretnych. ba ^d.":^C• _e^Pone do tego typu. ^vsosei. możemy stwierdzić, na ile i pod jakimi względami przy > * * _    ^ _nj_cjj_c/nc.

Przypadki, które by spełniły ów typ w stopniu doskonałym. ^nl°£ł \ ₀rzvdatność do ^biłdż nawet w ogóle nie istnieć, lecz pojęcie to zaciowujc Porządkowania czy teoretycznej analizy badanych zjawis •    _tconj. Pojęciem

Doniosłą rolę pełnią też typologie w budowaniu    ^ją_Cy_Ch wedle pewnego

^l>pu obejmujemy wówczas klasę zdarzeń czy procesom P^r/t ,_/ja|_anj_a upływów ubocz-opisanego mechanizmu w sposób niezakłócony, wo ny    ^ rzeczywistości takie

ⁿ>^ch, wedle jednolitej, teoretycznie określonej zasady•    • _xv zastosowaniu danego

••idealne" przebiegi nie zdarzają się wcale. nie_r^Jot ..^definiowany ujmuje zasadiut/y P°jęcia do analizy rzeczywistych przebiegów. > P ^łl . ,_bj_cg_U typowego w yjasma Mechanizm przebiegu danego zjawiska, a odchylenia <    _pisany sposób Mas

kalaniem czynników zakłócających. Typy zdefiniowani v

Por \1

tKsowska. \/ora Ino si inu‘Mt'zan'ka

163