520
Rozwiązanie (rys. 256)
Siłami zewnętrznymi są siły ciężkości prętów oraz reakcja prostej x na przeguby A i C. Praca przygotowana reakcji jest równa zeru, gdyż przesunięcia przygotowane Bą prostopadłe do kierunku tych Bił.Równanie prac przygotowanych ma poetać:
2Q6y<1 + 2Q6y2 + Qóy- = 0.
Zakładając długość każdego z prętów równą 21, wyznaczymy współrzędne punktów przyłożenia alł ciężkości
= 1 sina , y2 = -1 sin y^ = -21 sin p ,
Btąd
6 y^ = 1 coe a 6 a ,
6 y2 = -1 cos P 6 p , óy^ = -21 cos p óp*
Po podstawieniu do równania prac przygotowanych otrzymamy
2Q1 coaa 6 a - 2Q1 coe p 6 p - 2Q1 cob j3 6p = 0, cos a 6a - 2 cos p 6 p = 0.
Wyznaczamy związek między kątami a i 0 (odległość między A i C)
41 coBa = 41 coe 0 + 21 .
Po zróżniczkowaniu otrzymamy
-sina 6a= -sinpó0 ,
sin a H
Równanie prac przygotowanych przyjmie postać
ein a
óp - 2 coap óp - 0,
stąd
tg P = 2 tg a •
521
• Zadani,e 4
Jednorodny pręt AB = 1 o ciężarze Q jest zawieszony za pomocą dwóch, równoległych jednakowych sznurów, przywiązanych do koóców A i B pręta. Długość sznurów AC = BD = 1. Początkowo pręt wiBi swobodnie, a następnie działa na niego para Bił o osi pionowej i momencie M. Obliczyć kąt q> , o który pręt obróci Bię w BtoBunku do pierwszego położenia.
Rozwiązanie (_rys. 237)
Nadajemy kątowi cp przyrost 6 (p . Takiemu przemieszczeniu kątowemu pręta AB towarzyszy przesunięcie środka 0 pręta ku górze o óy, przy czy® óy fjest przyrostem odległości y = 00Q (0Q - położenie jakie zajmował środek
H “O pręta zanim moment M został przyłożony) .
Równanie prac przygotowanych ma postać
'
£ M 6 cp - Q 5 y = 0.
tWspółrzędna środka ciężkości pręta
y = 1 (1 - cos a),
5
6y = 1 sin a 6 a
•i stąd
■'Związek między kątem a i tp wyznaczamy porównując odcinek AA' z trójkąta i»AOA' i ACA'
2 ~ sin = 1 sin a .
-ó- = a,
■.czyli
6a= -j 6cp,