46
2.7.3. Urządzenia do pozapiecowej obróbki metalu
Obróbka pozapiecową ciekłego metalu jest w procesie metalurgicznym zabiegiem wykonywanym po pobraniu metalu z pieca, a przed jego odlaniem. Może m' ' pna-aa_££lii:
dodatkowe oczyszczenie ciekłego metalu.
& wprowadzenie do metalu domieszek lub modyfikatorów (domieszek wpły-
wających na przebieg krystalizacji).
Obróbkę pozapiecową można prowadzić różnymi sposobami, których zasady podano na rysunku 2.27.
Komory rafinacyjne stosuje się dor
^ rafinacji próżniowej, często w połączeniu z przedmuchiwaniem metalu gazem lub jego mieszaniem,
usunięcia szkodliwych dla otoczenia gazowych produktów rafinacji gazowej lub żużlowej.
Rafinacja gazowa oraz wprowadzenie dodatków lub stałych rafmatorów do całej objętości metalu następuje przez wdmuchiwanie. Przyspiesza to proces rozpuszczania domieszek oraz proces rafinacji. Rafinacja z przepompowywaniem metalu może służyć do przeprowadzenia rafinacji próżniowej, żużlowej oraz zabiegu filtrowania poza objętością kadzi. Pozostałe sposoby rafinacji nie wymagają omówienia.
Tradycyjnymi środkami transportu, służącymi także do odlewania metali, są kadzie. W zależności od organizacji produkcji oraz wymagań technologicznych, określonych przede wszystkim przez warunki odżużlania, stosuje się wiele odmian kadzi, przedstawionych na rysunku 2.28. Transport ciekłego metalu odbywa się także za pomocą rynien grawitacyjnych. W ostatnich latach jako urządzenia transportowe, przeważnie w połączeniu z urządzeniami dozującymi, znajdują zastosowanie rynny i pompy magnetohydrodynamiczne. Zasady ich działania przedstawiono na rysunku 2.29.
Osobnym zagadnieniem, które pojawiło się w związku z mechanizacją i automatyzacją prac związanych z odlewaniem metali, jest zagadnienie ich dozowania. Do niedawna formy czy wlewnice wypełniano za pomocą kadzi. Później zmechanizowano lub nawet częściowo zautomatyzowano obsługę kadzi. W tym celu skonstruowano odpowiednie przechylne stojaki lub urządzenia podwieszane, ułatwiające przechylenie kadzi lub obsługę zatyczki. W ostatnich dziesięcioleciach skonstruowano wiele typów dozowników, umożliwiających automatyczne dozowanie metalu i przeznaczonych do obsługi automatycznych linii odlewniczych.
Rys, 2.28. Odmiany kadzi: a, b) ręczne, c) suwnicowa, d) bębnowa, e) syfonowa, f) zatyczkowa, g) zamknięcie suwakowe otworu na dnie kadzi
Rys. 2.29. Zasady działania: a) rynny indukcyjnej, b) pompy indukcyjnej, c) pompy kondukcyjucj; 1 - kanał ceramiczny, 2 - rdzeń, 3 - uzwojenia induktora, 4 - elektromagnes, 5 - elektrody