Węglany i wodorowęglany ulegają rozkładowi termicznemu:
CaCO,l?1—UCaO^ + CO^,
Niektóre z nich mąją praktyczne zastosowanie, np. termiczny rozklah wodorowęglanu amonu wykorzystuje się do spulchniania różnych materiałów, na przykład ciasta podczas pieczenia.
HCM Cyjanowodór to bezbarwna, lotna (temperatura wrzenia 25,6°C) ciecm. (kwaiTTuski) 0 charakteiystycznym zapachu gorzkich migdałów. Pomiędzy cząstecr-kami cyjanowodoru występują wiązania wodorowe. Substancja zł miesza się z wodą w każdym stosunku, a powstały roztwór ma odczy-kwasowy (otrzymuje się slaby jednoprotonowy kwas cyjanowodorowy K - 0.2 ■ 10-10). Cyjanki litowców i bery łowców są dobrze rozpuszczaj:-w wodzie, a ich wodne roztwory mają odczyn zasadowy. Jony cyjanków* ulegąją bowiem hydrolizie anionowej:
CN" + H20 <=* HCN + OH-
Jony cyjankowe bardzo łatwo przyłączają się do jonów metali bloku £ dając trwałe związki kompleksowe, np. połączenia jonów żelaza lFe(CN)6Jn" i [Fe(CN)6]4" (odpowiednio: heksacyjanożelaziany(III) i hek-saęyjanożelaziany(II)). Zdolność tworzenia związków’ kompleksowych z jonami metali obecnymi w enzymach i hemoglobinie jest przyczyną sinych właściwości toksycznych cyjanków. Cyjanowodór i cyjanki są jednymi z silniejszych trucizn spośród związków nieorganicznych. Cyjanowodór otrzymuje się. m.in. działając na cyjanki mocnymi kwasami: 2KCNlnil + H2S04 > 2HCN(fil + K2SO,nq)
Cyjanki stosuje się w chemii analitycznej, w procesie otrzymywani* srebra i złota (powstają rozpuszczalne w wodzie związki kompleksowe oraz do posrebrzania i pozłacania metali.
Acetylenki i węgliki
Węgiel tworzy połączenia z pierwiastkami o mniejszej elektroujemnoku zwłaszcza z metalami. Związki te reagują z wodą i kwasami i w zależność od stopnia utlenienia węgla w związku wydzielają się różne produky gazowe. Na tej podstawie dzieli się binarne związki pierwiastków z węglem na acetylenki (dąjące w wyniku hydrolizy acetylen, np. CaC2 - węgiel na -I stopniu utlenienia) oraz węgliki (lub metanki, dające w wyniku hydrolizy metan, np. Be2C i A14C3 - węgiel na -IV stopniu utlenienia), npu
CaC2 + 2H,0-> Ca(OH)2 + CH=CH
Pierwiastki - wcglowce
A14C3 + 12H/)-> 4AKOH)., + 3CH4
Reakcja z wodą związków metali z węglem może także przebiegać z wydzieleniem innych węglowodorów:
Mg2Cn + 4H20-> 2Mg(OII)2 + CHrC=CH
-240