Identyfikacja toksycznych produktów rozkładu termicznego i spalania tworzyw sztucznych szerokie zastosowanie znajdują pigmenty rezaminowe (żółcień, oranż, czerwień, rubin, błękit, zieleń) oraz pigmenty ftalocyjanianowe (zieleń i błękit).
Niektóre napełniacze do tworzyw sztucznych spełniają również rolę pigmentów barwiących. Należą do nich np. węglany wapnia (kreda, kalcyt, kreda strącana), węglan magnezu-wapnia (dolomit), krzemiany i siarczan(VI) baru, a także sadza.
Środki smarne (poślizgowe)
Środki smarne (poślizgowe) są to substancje, które wprowadzone do polimerów ułatwiają ich przetwórstwo, nadają gładkość i połysk powierzchni, zmniejszają przyczepność tworzywa do gorących ścian form i urządzeń przetwórczych oraz tarcie wewnętrzne między cząsteczkami polimerów i cząstkami innych środków pomocniczych. Ponadto zapobiegają przegrzaniu i termicznemu rozkładowi tworzywa w czasie wytłaczania lub wtrysku. Zastosowanie odpowiedniego środka smarnego wpływa także na morfologię, jednorodność i wygląd zewnętrzny formowanych kształtek oraz pozostaje w ścisłym związku ze stabilizacja tworzywa w jego procesie przetwórczym.
Używane środki smarne dzielą się na następujące grupy związków:
• węglowodory (parafiny, wosk polietylenowy) dla PVC, PS, PA, PMM,
• wyższe alkohole (alkohol stearynowy) dla PVC, PS, PA, PMM,
• wyższe kwasy tłuszczowe (kwas stearynowy) dla PVC, PS, PA, PMMA,
• mydła (stearynian ołowiu) dla PVC - rury do wody pitnej,
• estry (stearynian n-butylu) dla PS,
• amidy kwasowe (amid kwasu olejowego) dla PS, PP.
Środki sieciujące
Sieciowanie należy do reakcji, które prowadzą do zwiększenia stopnia polimeryzacji i powstania siatki przestrzennej. Powoduje ono zasadnicze zmiany właściwości fizycznych i chemicznych, głównie wytrzymałości, a także użytkowych. W szczególności proces sieciowania przyczynia się do zmniejszenia swobody przemieszczania się łańcuchów względem siebie. Sprawia to, że polimer staje się nietopliwy i nierozpuszczalny, chociaż może pęcznieć w rozpuszczalnikach. Stopień spęcznienia zależy częściowo od powinowactwa cząsteczek rozpuszczalnika z polimerem. Za pomocą sieciowania można zwiększyć twardość polimerów, podwyższyć ich temperaturę zeszklenia oraz poprawić odporność cieplną i chemiczną.
10
Autor: Elżbieta Gałązka, Zdzisław Salamonowicz