New$

Otrzymywanie

krzemu

Związki krzemu stosuje się do produkcji różnorodnych rodzajów szklą, porcelany, fiyun-SU, wyrobów jubilerskich, smarów, kauczuków silikonowych, olejów', cementów i materiałów ogniotrwałych.

Krzem otrzymuje się w wyniku redukcji piasku węglem, magnezem lub glinem {zastosowanie metali pozwala uzyskać krzem o większej czystość t

Si0₂ + 2C--> Si + 2CO

Si0₂ + 2Mg-> Si + 2MgO

Krzem o bardzo wysokiej czystości (10^-1>% zanieczyszczeń) otrzymuje się w wyniku termicznego rozkładu SiHCl₃. Jako półprzewodnik jes: stosowany do produkcji diod, tranzystorów i fotokomórek oraz jakc. środek odtleniąjący stal i dodatek stopowy. Niektóre związki krzemu są trujące lub wykazują silne działanie rakotwórcze (azbesty).

Krzem jest mało aktywny chemicznie - w temperaturze pokojową reaguje tylko z fluorem, dając SiF₄:

Si + 2F„

SiF.

2    ' ““4(0

Rozdrobniony i stopiony (temperatura topnienia 1410*0 z tlenem i z pozostałymi rfuorowcami, siarką, azotem, węg/cm oraz pionymi metalami:

Si + O.,

SiO,

2 ' ^w‘^v2

Krzem nie reaguje z wodą i nie roztwarza się w kwasach, z wyjątkiem, mieszaniny stężonego kwasu azotowego<V) i fluorowodorowego. Łatw: natomiast roztwarza się w roztworach wodorotlenków litowców z wydzieleniem wodoru:

Si + 2K0II + H₂0-> K^SiO^ + 2^

SiOn

2H2

Pierwiastki - węglowce

Krzem, podobnie jak węgiel, tworzy binarne związki z wodorem - krzemowodory- (silany). Najprostszym przedstawicielem silanów- jest odpowiednik metanu - SiH₄. Jednak mimo podobieństwa wzoru chemicznej: CH_t i SiH, różnią się znacznie właściwościami fizycznymi i chemicznymi Wiązania C-H i Si-H są wiązaniami atomowymi spolaryzowanymi, jednak cechuje je - co jest oczywiste - różny stopień spolaryzowania, a także różny kierunek przesunięcia uwspólnionej pary- elektronowej:

5- óf    St Sr

C—H    Si——H

242