32
• czasu hodowli. - drobnoustroje występujące w żywności wyrastają w postaci kolonii zwykle po 24 -48 godz.p w starych hodowlach morfologia kolonii ulega znacznym zmianom
• rodzaju pożywki - na pożywkach ubogich w składniki odżywcze - kolonie wyrastają wolniej i są znacznie mniejsze
• cech fizjologicznych szczepu - szczepy stare tzn. przechowywane na pożywce przez dłuższy okres czasu, uszkodzone antybiotykami lub środkami dezynfekcyjnymi mogą wytwarzać odmienne morfologicznie kolonie
Tabela 9
Sposoby posiewów do pojedynczych kolonii
Materiał wyjściowy |
j Sposób j posiewu |
Narzędzia |
Podłoże docelowe |
Rodzaj posiewu |
! podłoże i płynne i |
przenoszenie |
pipeta miarowa |
podłoże stałe |
posiew powierzchniowy posiew podpowierzchniowy przez: • zalewanie, • zatapianie |
podłoże płynne i |
przenoszenie |
pipeta niemiarowa |
podłoże stałe |
posiew powierzchniowy posiew podpowierzchniowy przez: • zalewanie, • zatapianie |
; podłoże płynne |
przenoszenie |
eza bakteriologiczna |
podłoże stałe |
posiew powierzchniowy posiew podpowierzchniowy przez: • wkłucie |
podłoże stałe |
przenoszenie |
eza bakteriologiczna |
podłoże stałe |
posiew powierzchniowy posiew podpowierzchniowy przez: • wkłucie |
Charakterystyka wzrostu drobnoustrojów na podłożach stałych.
Kolonie, w zależności od metody posiewu mogą wyrastać na powierzchni (kolonie powierzchniowe) lub w głębi podłoża stałego (kolonie wgłębne)
Cechy uwzględniane przy charakterystyce kolonii powierzchniowych:
1. Kształt kolonii - okrągły, elipsoidalny, nieregularny, meduzowaty
2. Brzeg kolonii - równy, ząbkowany, falisty, postrzępiony
3. Kształt przekroju poprzecznego - rodzaj wyniesienia kolonii nad podłoże - płaskie wypukłe, wypukło - wklęsłe, pępkowate, tarasowate
4. Struktura wewnętrzna kolonii - masłowata, śluzowata, grudkowata
5. Powierzchnia kolonii - lśniąca, matowa, łuskowata, puchowata
6. Przejrzystość kolonii - przejrzyste, nieprzejrzyste
7. Barwa kolonii
8. Wielkość kolonii (w milimetrach)
9. Zmiany dotyczące podłoża w bezpośrednim sąsiedztwie kolonii - zabarwienie podłoża, hemoliza na podłożu z krwią, strefa zmętnienia, itp.
Kształt Kolonii
okrągły elipsoidalny
• /
Brzeg kolonii
ronimy labkoumny
r—\
' H I Niekiedy kolonie mają charakterystyczny zapach także ułatwiający
identyfikację.
U WAGU
Rys 6
Morfologia kolonii bakterii
% *
Przekrój poprzeczny kolonii
Zapotrzebowanie tlenowe drobnoustrojów
Sposób wzrostu bakterii na podłożach płynnych i półpłynnych uzależniony jest między innymi od wymagań tlenowych drobnoustrojów. W związku z powyższym dzielimy je na:
1. Bezwzględne tlenowce (obligatoryjne tlenowce) wykorzystujące tlen do procesów metabolicznych, których celem jest uzyskanie energii (tlen jest akceptorem wodoru). Jest to ich jedyna forma uzyskiwania energii i bez obecności tlenu drobnoustroje nie rosną
2. Bakterie względnie beztlenowe (fakultatywnie beztlenowe), drobnoustroje tlenowe posiadające zdolność wzrostu także w warunkach beztlenowych. Zdolność wzrostu, zarówno w warunkach tlenowych jak i beztlenowych jest możliwa dzięki dwóm mechanizmom biochemicznym uzyskiwania energii przez drobnoustroje (np. drożdże)
3. Bakterie bezwzględnie beztlenowe (obligatoryjne beztlenowce) rosną wyłącznie w warunkach beztlenowych. Są szczepy beztlenowców, dla których tlen atmosferyczny jest toksyczny
4. Bakterie mikroaerofilnie - rosną w warunkach zmniejszonej koncentracji tlenu