Obraz5

§ 30. Jery w przyimkach. Jery występujące w przyimkach były traktowane tak, jakby stanowiły część wyrazu, z którym dany przyimek się łączył. Było to możliwe dzięki temu, że sylaby przyimkowe stanowiły tzw. proklityki, które łączyły się w całość akcentuacyjną z następującymi wyrazami (rzeczownikami, przymiotnikami, liczebnikami, zaimkami)

1)    Przyimek z jerem słabym: nadbjoboję, othjebe, Ybjioci.

2)    Przyimek z jerem mocnym: nadbjnbnoję, vbjdbne, vbjnbgle.

§ 31. Zanik i wokalizacja jerów. Stopniowe osłabianie jerów w pozycji słabej oraz wzmacnianie ich w pozycji mocnej doprowadziło do tego, że na przełomie X - XI w. jery słabe uległy redukcji, przestały być wymawiane, zniknęły, zaś jery mocnezwokalizowały się, czyli przeszły w różnych językach słowiańskich w rozmaite samogłoski pełne:

O czasie zaniku jerów słabych i wokalizacji mocnych pośrednio mogą świadczyć zabytki staro-cerkiewno-słowiańskie z przełomu X - XI w., w których zostało zaświadczone:

1)    mieszanie jerów słabych, np.bbrati zamiast bbrati

vbdova zamiast vbdova bbdeti zamiast bbdeti dbve zamiast dbve

2)    wokalizacja jerów mocnych: crbkovb zamiast crbkbvb

sęcecb zamiast sęcbcb

Błędna pisownia przemawia za tym, że kopiści na przełomie X - XI w. nie wymawiali już jerów w pozycji słabej oraz, że w miejsce jerów mocnych wymawiali samogłoski pełne (o zamiast u, e zamiast b).

\ ,§ 32. Rozwój jerów w języku polskim. W języku polskim jer

słaby redukował się czyli znikał, przechodził w zero dźwięku:

Stąd: ps. *domb ^ poi. dom, ps. *babbka ^ poi. babka

37