Obraz1 2

~| 92 FUNDAMENTALIZM lSU\_1v,

tów teologii, nazywanych w ten sposób, ponieważ i_cj przywódcy wywodzą sią z seminariów religijnych utw_0> rzonych na ziemi pakistańskiej przez afgańskich uchodź ców w epoce reżimu przychylnego Związkowi Radzicc. kiemu, wspieranych politycznie i finansowo przez rząd ówczesnej premier Ben Azir Bhutto. Po upadku reżimu komunistycznego i długim okresie wojny partyzanckiej między zwalczającymi się plemionami Talibowic zdołali narzucić swoje panowanie nad znaczną częścią tery. torium i osadzili w Kabulu rząd typu fundamentalistycz. nego, siłą narzucając całej populacji prawo koranowe. interpretowane w sposób jeszcze bardziej rygorystyczny niż w wahhabickiej Arabii Saudyjskiej. Prawdziwi mnisi-bojownicy, ale także pragmatycznie świadomi strategicznej roli Afganistanu w kwestii sprawowania kontroli nad wielkimi gazociągami, które z Azji transkau-kaskicj w najbliższej przyszłości dotrą do wybrzeży irańskich lub tureckich, a następnie zostaną skierowane ku Europie, Talibowic stają się rzecznikami islamu etnicznie określonego, to znaczy związanego z konkretnym plemieniem Pasztunów, które od zawsze utożsamiało się z tradycją muzułmańską jako dowodem ich supremacji nad innymi plemionami, często uważanymi za nic do końca wierne czystemu islamowi Sunny.

W swej walce z wszelkimi innowacjami (bicia)-uprzednio przyjmowanymi przez inne muzułmańskie frakcje, które uprawiały dżihad przeciwko okupacji sowieckiej w 1979 r. - Talibowic uciekli się do wielu rygorystycznych środków, usiłując usunąć tę odrobinę nowoczesności, jaka przeniknęła do życia codziennego narodu afgańskiego. I tak kobiety zostały usunięte ze

-7Y ROZWÓJ RADYKALIZMU ISLAMSKIEGO

8»yw*__ _sceny publicznej i zmuszone porzucić pracę. Mają obowiązek nosić burej ci, czyli pełny welon, który nic pozwala zobaczyć nawet ich oczu, oraz długie suknie, sięgające samych kostek. Zakazane zostało jakiekolwiek odtwarzanie obrazów ludzkich, łącznie z tymi w telewizji. Odrzucono całkowicie wszelką formę antropomorfizmu, który - zdaniem Talibów - grozi złamaniem zakazu przedstawiania Boga za pomocą obrazów. Rzeczywistość jest jednak inna. Podobnie jak to miało miejsce - prawdę mówiąc, bez wielkiego powodzenia - w Algierii w czasach FIS lub w Iranie (gdzie do dzisiaj istnieje prawo zakazujące zakładania anten satelitarnych, pozwalających odbierać zagraniczne telewizje), chodzi o bardzo prymitywną formę walki politycznej z inwazją Zachodu i jego uwodzącymi obrazami.

Wydaje się więc, że bardziej niż identyczność praktyki politycznej i religijnej poszczególnych ruchów, radykalizm islamski charakteryzuje absolutna inność kulturowa i ideologiczna, która przeciwstawia go Zachodowi. Stąd dążące do nowoczesności elity oraz laickie prądy intelektualne w krajach muzułmańskich natrafiają na coraz większe trudności w zbudowaniu relacji dialogu ze światem zachodnim, bez sprawiania przy tym wrażenia, że na ołtarzu nowoczesności składają wartości tradycji islamskiej.