Obraz2 2

mnie, naoczne flammaio córcie PL (506A), podobnie mocnieją.

* PL untop* oculis ^in,uens na m,e|SCU nas**° ^at"‘ occllis J? ciens Znamienny jest czas teraźniejszy w zdaniu poprzedź!'*

poprzedz_aiarv

;;;;; postaci: sicut injii. W PL mamy (perfekt) Cala narracyjna w partiach bezdialogowych tez zawiera informacje nJ _w0 reż)'serskic. dotyczące sposobu zachowania postaci. Dzj^j ' dalszy ciąg tekstu nie jest wykładem, ale referuje akcję do pe\v_nce. stopnia sceniczną. Oto Syn „wskoczył do więzienia”. Litość w,i uwolnionego więźnia „od/ianego w szatę nieśmiertelności”.

Konspekt wprowadzał do ćwiczeń szkolnych materiał idealny pod wieloma względami. Ekspresywnc dialogi osób wprowadzo-nych sprawiają, że ktokolwiek chciałby zbiorowo odtwarzać tekst musiałby pozwolić im mówić i działać, musiałby także wprowa-dzić role dręczycieli.Tak pojawiłyby się na szkolnej scenie potwory w maskach, które nie byłyby diabłami, więc nie wzbudzałyby obaw doktrynalnych owe monstra larrarum, wzmiankowane przez Innocentego właśnie bez całkowitego potępienia. Biorąc pod uwagę fakt. że jednym z czterech dręczycieli a więc owych potworów w maskach — była śmierć, warto może przypomnieć Rozmowy mi-strza Polikarpa ze ze Śmiercią, mianowicie niejasne miejsce w wystąpieniu Śmierci „Swe poczwy nad ludźmi stroję”, które Bruckner tłumaczy! jako „figle, maszkary”.

Krótkość większości wczesnych wersji przypowieści Re.r et famitlus czyniła je z pewnością przydatnymi w nauce szkolnej jeśli wTęcz szkolne przeznaczenie mc było przyczyną ich krót-ości. Doniosły problem, wyrazisty podział ról. łatwość insceni* wszystko to musiało ułatwiać zbiorowe memoryzowanie t o twarzanie. Powszechność wątku Rozprawy w Niebie w dramacie . V-XVII w'., w zestawieniu ze względnie bogatą tradycją w innyc gatunkach, pozwała przypuszczać, że i tradycja teatralna koHMr^S,ęga^    w przeszłość. W tym samym gnieźnieńskim

/ ktńrv*h - “ znajdujemy dwa anonimowe komentarze do dzieł, do _PZ_ni fⁱ*^, *^,a,^s!^{ę trad}ycja dramatu: niedokończony komentarz wianv i_Ptc.^a, ‘^esn'^ami' ^oraz komentarz do Księgi Przysłów. Oma-na głośny dekret V ^ ^k°^dcks gnieźnieński, rzuea tedy światło szym doniesieniom    ^{Jcdnak nada}.l^c ">ną wymowę póżmej-

2wyczaj wybierania biskupa młodzianków jest właściwy _nl chóru w szkołach katedralnych, nic śpiewakom katedralnym eólc. W katedrze były dwie profesjonalne grupy chórzystów:

W,cmy lakźc, żc w p<>|_{sklch k}

_Kjnt_nych) popisy dcklamatorskic '^Jch

"*** " ^{r 1456}    i**. , TC^ak

^sV"od d,_ccc

'^V w/ młodzieżowej klasy chóru był jeszcze chór katedralny, za Opowiadał osobny członek kapituły; chór młodzieżowy obsłu-^M02| oficjum dzienne. Ponadto obowiązki chórowe mieli uczniowie

Sinej klasy szkoły katedralnej

Nauczyciel gramatyki byl również włączony w obowiązki liturgiczne swoich podopiecznych: uczestniczył w chórze podczas mtrzni i prymy, dla tej godziny to on przygotowywał czytania jOmie 1976. s. 72). Zauważmy, że są to dwie kluczowe pory ofi-,u,n dziennego, choć najbardziej rozbudowane były lekcje jutrzni; lekcje prymy, jako jednej / tzw. godzin mniejszych, były bardzo krótkie (nawet jednowersowe) i ustabilizowane, tzn. w bardzo małym stopniu zależne od kalendarza liturgicznego (Harper 1997, v 101), zatem nie wymagały specjalnych starań, jeśli w ogóle stwarzały jakieś możliwości; można przypuszczać, żc gdyby chodziło tylko o ten punkt, nie byłby on wart wzmianki w księgach diecezjalnych. Obecność nauczyciela gramatyki na jutrzni — godziny najważniejszej liturgicznie i posiadającej najbogatszy program „literacki" oznacza jego świadomy udział w wykonaniu tej części

oficjum przez jego wychowanków.

Chórmistrz wraz z chórzystami tworzył w katedrze krakowskiej chór organowy, uczniowie szkoły katedralnej śpiewali w chórze prezbiterialnym. Możliwe, że ta troistość chóru ma jakiś związek i trzema grupami duchownych, i trzema świętami dorocznymi, wymienianymi w zakazie z 1207 roku.

W tym kontekście należy umieszczać zachowane w Polsce łacińskie wiersze związane zc świętem Młodzianków (wiersze mają wtręty polskie; Kowalewicz 1973), a także kazania chlopca-biskupa ^XV/XVI w. (Kowalczyk 1969). Prawdopodobnie tradycja praska Pozostawiła dokument piśmienny w postaci kazań biskupa mlodzian-^ovv’ zapisanych przed 1382 r. w kodeksie Bartłomieja / Jasła, który