Obraz1

opłacanie składek w świetle form działania administracji

opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne

świadczenia związane z minimum egzystencji

sprawienie

pogrzebu

świadczenie to wyraża się w wydawaniu przez gminę określonych kwot pieniężnych, ustawodawca zaliczył je do niepieniężnych form wsparcia. Wynika to zapewne z faktu, że osoba zainteresowana nie otrzymuje bezpośrednio środków pieniężnych, a opłacana składka ma jej umożliwić korzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

W związku z omawianym świadczeniem należy zwrócić uwagę na kilka kwestii. Przede wszystkim trzeba oddzielić sam fakt opłacania składek od postępowania mającego ustalić, czy dokonywanie opłat powinno mieć miejsce. Zatem opłacanie składek, będące czynnością materialnotechniczną administracji, powinno być poprzedzone wydaniem decyzji administracyjnej. Nie ma podstaw, by odrzucać tu formę aktu administracyjnego, skoro opłacanie składek jest świadczeniem z pomocy społecznej, a te przyznawane są na podstawie decyzji (ustawa nie przewiduje tu wyjątku). Ponadto uprawnienie osoby rezygnującej z zatrudnienia do opłacania za nią składek ubezpieczeniowych nie wynika bezpośrednio z mocy prawa, ale uzależnione jest od spełnienia licznych przesłanek, których wnikliwe zbadanie musi nastąpić w określonym postępowaniu. Wreszcie orzeczenie o tak ważnym uprawnieniu jednostki powinno mieć formę decyzji, by w przypadku niezadowolenia jej adresat mógł kwestionować rozstrzygnięcie i skutecznie dochodzić swoich praw. Należy zatem w pełni podzielić stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym opłacanie składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe przewidziane w ustawie o pomocy społecznej następuje na podstawie decyzji wydanej przez organ właściwy w sprawach z zakresu pomoc\ społecznej³⁷. Takie stanowisko usuwa jednocześnie ewentualne wątpliwości czy decyzji tej nie powinien wydać Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Oprócz składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ustawa przewiduje również opłacanie składki na ubezpieczenie zdrowotne za osobę bezdomną objętą indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności (art. 4^C ust. 8 u.p.s.) oraz za cudzoziemca, wobec którego realizowany jest indywidualny program integracji.

Do świadczeń niepieniężnych z pomocy społecznej, realizowanych głównie przez gminy, należy sprawienie pogrzebu, udzielenie posiłku, schronieni; i niezbędnego ubrania. Świadczenia te skierowane są do najuboższych z ubogich, często bezdomnych. Ich celem jest zapewnienie absolutnego minimum egzystencji. Do wypełniania tych świadczeń zobowiązane są gminy, jednak pomoc polegająca na udzieleniu schronienia, ubrania i posiłku organizowani jest również przez inne podmioty: organizacje społeczne, Kościół katolicki pracodawców, osoby fizyczne i prawne.

Zorganizowanie pogrzebu, także osobom bezdomnym, należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Pogrzeb powinien odbyć się zgodn z wyznaniem zmarłego (art. 44 u.p.s.). Gminie przysługuje zwrot kosztów pogrzebu z zasiłku pogrzebowego, a jeżeli zasiłek ten się nie należy - z mas. spadkowej. Postanowienia ustawy dotyczące obowiązku organizacji pogrzebu przez gminę należy interpretować zgodnie z zasadami i celami pomocy spc

³⁷ Uchwala NSA z dnia 16 września 2002 r., OPS 6/02, Casus 2003, nr 27, wkładka, s. 1.

138