z dzieckiem. Zgodnie z art. 75 u.p.s. kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niespokrewnionej z dzieckiem muszą otrzymać pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej, wydaną na podstawie rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz odbyć szkolenie i uzyskać zaświadczenie kwalifikacyjne. Przy rozpatrywaniu ofert kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niespokrewnionej z dzieckiem bierze się pod uwagę: predyspozycje psychofizyczne kandydatów, umiejętności niezbędne w opiece nad dziećmi o szczególnych potrzebach oraz doświadczenia w pracy z takimi dziećmi, informacje umożliwiające ocenę funkcjonowania kandydatów w środowisku lokalnym oraz ich warunki mieszkaniowe - pod kątem oceny możliwości przyjęcia dzieci o szczególnych potrzebach Szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej obejmują m.in.: elementy prawa rodzinnego, pedagogiki, psychologii, umiejętności rozpoznawania i oceny sytuacji dziecka, doskonalenie umiejętności opiekuńczych, podstawy wiedzy o rozwoju fizjologicznym i zdrowiu dziecka, a także o uzależnieniach, zagadnienia organizacji opieki i finansowania rodzin zastępczych oraz informacje o zadaniach powiatowego centrum pomocy rodzinie. Zakres programów szkoleń adresowanych do zawodowych rodzin zastępczych jest poszerzony o dodatkowe zagadnienia związane ze specjalizacją tych rodzin17.
rodziny zastępcze wielodzietne, specjalistyczne i pogotowia rodzinne
W rodzinach wielodzietnych umieszcza się w tym samym czasie od trojga do sześciorga dzieci lub liczne rodzeństwa. Do rodzin specjalistycznych kierowane są dzieci wymagające szczególnej opieki lub pielęgnacji z uwagi na stan zdrowia lub społeczne niedostosowanie. W rodzinie tej w tym samym czasie może wychowywać się najwyżej troje dzieci. W pogotowiu rodzinnym umieszcza się nie więcej niż troje dzieci na pobyt okresowy do czasu unormowania ich sytuacji życiowej. Przebywanie w pogotowiu rodzinnym nie może przekroczyć dwunastu miesięcy, w sytuacjach wyjątkowych piętnastu miesięcy. Rodzina pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego nie może odmówić przyjęcia dziecka w wieku do dziesięciu lat doprowadzonego przez policję. Przyjęcie dziecka może nastąpić bez zgody jego opiekunów prawnych, jeżeli zagrożone było życie lub zdrowie dziecka, w sytuacji gdy nie można ustalić tożsamości jego rodziców lub miejsca ich pobytu oraz w przypadku porzucenia dziecka. O przyjęciu dziecka doprowadzonego przez policję pogotowie rodzinne powiadamia niezwłocznie sąd opiekuńczy i powiatowe centrum pomocy rodzinie. Przebywanie dziecka w pogotowiu ma jedynie charakter przejściowy i trwa do czasu wydania orzeczenia przez sąd.
W pierwotnym tekście ustawy określenie maksymalnej liczby dzieci przebywających w rodzinie zastępczej dotyczyło jedynie rodzin zawodowych. Tym samym w pozostałych rodzinach sądy mogły umieszczać dowolną liczbę dzieci. Mając na uwadze dobro dziecka, ustawodawca zdecydował, że w rodzinie spokrewnionej, jak i niespokrewmionej może przebywać w tym samym czasie maksymalnie troje dzieci, zaś wyjątkiem od tej zasady może być jedynie zakaz rozdzielania rodzeństwa.
17 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 4 czerwca 2010 r. w sprawie rodzin zastępczych (Dz. U. Nr 110, poz. 733).
175