7862365521

wątpliwości co do jego bezstronności, a art. 75-86 wskazują na konieczność przeprowadzenia dowodu w celu wyjaśnienia sprawy.

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazuje się na obowiązek organu prowadzącego postępowanie zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, aby ustalić stan faktyczny sprawy zgodny z rzeczywistością²³. W szczególności organ ten jest obowiązany dokonać wszechstronnej oceny okoliczności konkretnego przypadku na podstawie analizy całego materiału dowodowego, a stanowisko wyrażone w decyzji uzasadnić w sposób wymagany przez przepisy kodeksu postępowania administracyjnego²⁴.

IILZasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa.

W myśl tej zasady, wskazanej w art. 8 k.p.a., organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej.

W zasadzie tej można zamieścić szeroki wachlarz innych podstawowych zasad procesowych, np. zasadę legalizmu, praworządności, obiektywizmu czy prawdy obiektywnej.

Wymóg „pogłębiania” zaufania obywateli, świadomości prawnej, kultury prawnej zakłada systematyczność w dążeniu do osiągnięcia takiego celu. Towarzyszyć powinien on zatem każdemu działaniu (każdej czynności) organu administracji publicznej²⁵.

Przykładem wdrożenia tej zasady jest sytuacja, gdy w postępowaniu biorą udział dwie strony, które mają sprzeczne ze sobą interesy. W tym wypadku organ administracji publicznej wydając decyzję korzystną dla jednej ze stron, powinien przekonać drugą stronę postępowania w uzasadnieniu decyzji, iż jej postulaty i argumenty zostały wzięte pod uwagę, i wskazać, jakie przesłanki faktyczne i prawne przemawiały za takim rozstrzygnięciem.

IV. Zasada udzielania przez organ administracji publicznej informacji faktycznej i prawnej.

Przepisy art. 9 k.p.a. nakładają na organ administracji publicznej dwa obowiązki:

1)    należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego,

2)    czuwania nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek.

Pierwszy z obowiązków dotyczy bezpośrednio stron, a jego ramy czasowe wyznacza toczące się postępowanie administracyjne. Stanowisko takie podkre-

²³ Wyrok NSA w Warszawie z dnia 26 maja 1981 r. (SA 810/81, ONSA 1981, nr 1, poz. 45).

⁴    Patrz szerzej: M. Jaśkowska, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego..., dz. cyt., s. 86.

⁵    G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan, Kodeks postępowania..., dz. cyt., s. 69.

13