Obraz9 2

•MlnlKU

•MlnlKU

%

*

I

t

w latach 1995-2003 wzrosła nominalnie prawie trzykrotnie. Nastąpił w tym okresie także wzrost podatków bezpośrednich, jednakże wzrost ten byl niewielki z 32.3 młdrłw 1995 r. do 39,8 mfd zł w 2003 r.

Generalnie, w strukturze dochodów budżetu państwa udział dochodów po¹ cŁ»tko\%ych w badanym okresie wynosił prawie 90%. Pozostałą część (ok. 10%) —mufy dochody aiepodaikowc.

M Taaą— Jochodo*. budmu pMkooa•»Polsce w latać* 1993-3004 (w %>

fesbeass	[ 1^193 100.0	| 1996 Jioao	1997 100.0	1998 100.0	| 1999 100.0	2000 100,0	2001 100.0	2002 100.0	2003 100.0	2004 100.0
^1 Dochody podatkowi;	82.4		82.4	90.1	^1 89.3	88.2	84.8	89.7	Ul	86.8
ttodUkt tuepadstko^e	14.4	12.1f	11.7	9.9	10,4	11.7	14.4	10.0	li.l	11.S
»wr—	3.1	3.71	SJ
'omsmśt sKrsmcae	0.1	0,01	0.4	0.0	0.1	0.1	0.8	0.3	0.1	0.1
i Wpłaty z Unii <^1-32^12_L_rJ		—li_i		“						1.6

3em zaś chodzi o wydatki budżetu państwa, to przeznaczane są one na finansowanie zadań państwa, na dofinansowanie działalności jednostek samorządu •eryeonahKgo. na obsługę długu publicznego. Według ustawy o finansach publicznych wydatki budżetu państwa dzielą się na trzy grupy²²:

-    wydatki bieżące,

-    wydatki związane z obsługą długu publicznego.

-    wydatki majątkowe.

Wydatki bueiącc związane są z funkcjonowaniem sfery budżetowej. Są to, owymi stówy, koszty funkcjonowania państwa, związane z finansowaniem sektora publicznego oraz ze świadczeniami usług publicznych i społecznych. Do wydatków bieżących zalicza się dotacje i subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego oraz dla jednostek prowadzących działalność gospodarczą -zarówno publicznych, jak i prywatnych. Podstawowa różnica pomiędzy dotacją a subwencją polega na tym. że dotacje celowe przeznaczane są na finansowanie zadań własnych i zleconych, a subwencje ogólne na finansowanie zadań własnych Poza rym. dotacja ma określony cel, natomiast subwencja nie.

Wydatki związane z obsługą długu skarbu państwa obejmują dwie grupy wydatków jedna z nich dotyczy wydatków związanych z oprocentowaniem i dyskontem skarbowych papierów wartościowych oraz z oprocentowaniem zaciągniętych kredytów i pożyczek. Druga grupa obejmuje wydatki związane z udzielonymi przez skarb państwa poręczeniami i gwarancjami.

Wydatki majątkowe dotyczą inwestycji realizowanych w państwowych jednostkach budżetowych. Związane są one z dotacjami celowymi na finansowanie kosztów realizacji inwestycji w jednostkach samorządu terytorialnego lub w przedsiębiorstwach państwowych. Warto dodać, że wydatki majątkowe konkurują z wydatkami związanymi z obsługą długu skarbu państwa.

Strukturę wydatków budżetu państwa według powyższego podziału przedstawiono w tabeli 11.

Tabela II. Strukturo wydatków budtttu państwa w lalach 1995-2004 (w •/#)

Wyszczególnienie	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004
Wydatki bielące	97.7	SU	80,9	80,5	81.1	83,2	84.2	82.6	82.4	83.0
Wydatki nn obsługę długu publicznego	15.8	1)2	13.0	12.8	13.6	11.9	III	13.1	12.9	IM
Wydatki majątkowe	4.5	5.6	6.1	6.7	5.3	49	3.7	O	47	S.6
Wydatki ogółem	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0	1000

Źridb pkwtabtli9

Największy udział w strukturze wydatków zajmują te. które są związane z działalnością bieżącą. Innymi słowy, koszty funkcjonowania państwa stanowią ponad 80% ogółu wydatków jego budżetu Drugą wa2ną pozycję w strukturze tych wydatków zajmują wydatki związane z obsługą długu publicznego Stanowią one 12-13% ogółu wydatków budżetu państwa. Niewielki udział w tej strukturze zajmują wydatki związane z inwestycjami. Ich udział jest raczej symboliczny, w badanych łatach wydatki te stanowiły zaledwie 4-6%.

Rozpatrując podział wydatków w układzie działowym w tabeli 12, należy zauważyć, że najwięcej środków budżetowych pochłaniają ubezpieczenia społeczne. W latach 2001,2002 i 2003 wynosiły one ok. 50,0 mld zł i stanowiły średnio 28% w strukturze wydatków. Drugą pozycję zajmuje obsługa długu publicznego. Kwoty środków z nią związane w latach 2001.2002 i 2003 wynosiły odpowiednio 21,0 mld zł, 24,2 mld zł i 24,1 mld zł. W strukturze wydatków w tych latach te kwoty stanowią ok. 12-13%.

Toboli II Wydatki i struktura wydatków budtttu państwa w Polsce w układać działowym w buch 2001-2004

Dual JWyszczególnienie		2001		2002		2003		2004
		mld zl	*	mld ił	%	mtnri	%	m\iń	%
	Wydatki ogółem	172.9	100.0	182.9	100.0	188.1	100.0	197.7	1000
	W tym.
010	Rolnictwo i łowiectwo	3,0	1.1	3.1	1.7	3.2	1.7	U
020	Lcinidwo	0.05	00	0.05	0.0	0.05	0.03	0.04	«
100	Górnictwo i kopalnictwo	1.5	o.»	1.0	0J	1.0	02	U	OI3
150	PrKtwófStwo przemysłów*	02	0..	0.3	M	0.5	0.3	0.6 ] 032

1

ftan itMOrowa pod red B fketruk¹ SyUem fnamowy . opcK