De (detal brzeżny)
De oznacza wypowiedzi dotyczące drobnych części brzeżnych, jak np. widzenie profilu twarzy lub brzegu morskiego. Wypowiedzi te również mówią o zahamowaniu badanego, który zamiast zdobyć się na odwagę ujęcia całej plamy lub przynajmniej jakiejś dużej części, trzyma się ostrożnie brzegów plamy.
Dr (detal rzadki, źle wydzielony)
Dr (detal rzadki) sygnujemy wtedy, gdy badany nie umie sprecyzować obszaru,
0 którym mówi. Są to najczęściej części duże, rzadko wskazywane przez badanych,
1 zdarzają się u jednostek z zaburzoną psychiką. Jeśli podczas sprawdzania prosi się o pokazanie, o jaką część chodzi, badany ma z tym trudności i granice omawianego obszaru są dla niego niejasne.
S (część białego tła)
S występuje wtedy, gdy badany zamiast spełnić polecenie „widzenia” czegoś w plamach na tablicy, interpretuje białe tło, na którym znajdują się plamy. S może występować samo, a może łączyć się z innymi sygnaturami w zależności od tego, czy badany mówi o samym białym tle w środku lub na zewnątrz plamy, czy też łączy w swoim ujęciu obszaru białe tło z całą plamą albo z jej dużą, lub drobną częścią:
S - np. tabl. II: Lampa,
SW - np. tabl. II: Lampa na tle szaro-czerwonej kotary (SW może się też zdarzać przy W konfabulowanym, o czym była mowa wcześniej),
SD - np. tabl. II: Lampa na tale szarej kotary (bez części czerwonej),
SDd - np. tabl. II: Wstążeczka na górze białej lampy.
S świadczy o opozycji, o przeciwstawianiu się poleceniom. Jeśli przy tym badany wykazuje (w świetle innych sygnatur) dobrą inteligencję i aktywność, to jego duch opozycji może prowadzić do pozytywnych, samodzielnych inicjatyw. Jeśli zaś wykazuje niską inteligencję, brak energii, bierność, to S będzie oznaczało tępy upór. Więcej niż 2Swr protokóle już ma znaczenie.
Wypowiedzi z S mogą więc ukazywać krytyczną, energiczną postawę intelektualną, zdążającą do wykrywania nieznanych aspektów sytuacji i rzeczy. Mogą też wskazywać na protest przeciw jakiejś nielubianej sytuacji, a przy innych specyficznych sygna-
32
OBSZAR OMAWIANY W WYPOWIEDZIACH