GENETYKA (w ujęciu nieformalnym oznacza to, że pod względem adaptacyjnym „nie ma ani lepszych, ani gorszych”).
3. Nie występują mutacje, a jeśli już się pojawiają , to w obu kierunkach (zarówno od A do a, jak i od a do/1) są równie częste.
4. Osobniki nie migrują (nie zachodzi ani emigracja, ani imigracja).
5. Populacja jest duża - liczy sobie przynajmniej kilkaset osobników lub więcej. Taką populację określa się czasem jako tzw. mendlowską.
Spełnienie przedstawionych powyżej warunków doprowadziłoby do stworzenia populacji idealnej, której pula genowa nie ulegałaby nigdy zmianie. Inaczej mówiąc, jej skład genetyczny, czyli częstość występowania genów, pozostawałby niezmieniony po „wsze czasy” (przemyśl to dokładnie). Wiemy zaś, że w rzeczywistości, zawsze i w każdych warunkach działa któryś z wymienionych czynników (a często wszystkie). Oznacza to, iż pula genowa każdej populacji ulega ciągłym zmianom (odp. na pytanie 4). Wynika z tego, że
PRAWO HARDY'EGO-WEINBERGA OPISUJE STAN, KTÓREGO NIE MA.
Powstaje więc kolejne pytanie - po co to wszystko? Wbrew pozorom prawo Hardy’ego-We-inberga ma sens, ponieważ wyraźnie określa, co musi się wydarzyć, aby pula genowa uległa zmianie. Żeby lepiej zrozumieć sens takich rozważań, posłużmy się konkretnym przykładem.
Przykład 20: Analiza częstości występowania alleli genu przyrośnięcia płatków usznych.
Jak zapewne pamiętasz, cecha, którą stanowią przyrośnięte płatki uszne, wywoływana jest najprawdopodobniej przez pojedynczy allel o charakterze recesywnym (w) w stosunku do alle-lu dominującego (U), warunkującego wykształcenie uszu o płatkach wolnych. Załóżmy teraz, że Twoja klasa liczy sobie 32 osoby, a wśród nich 19 ma fenotyp dominujący. Czy na podstawie takiej informacji można:
A) obliczyć częstość występowania alleli: U oraz w?
B) stwierdzić, ilu w klasie jest nosicieli allelu u, czyli heterozygot?
Zacznijmy od przyjęcia założenia, że w tej klasie występują dwa różne allele (U i u). Razem jest ich 64 (bo każda z 32 osób ma po dwa allele). Tvoi rówieśnicy to:
- homozygoty dominujące - każda z takich osób ma po dwa allele U;
- heterozygoty - każda taka osoba ma po jednym allelu U i jednym u;
- homozygoty recesywne - każda taka osoba ma po dwa allele u.
Statystycznie rzecz biorąc:
1. Prawdopodobieństwo powstania homozygoty dominującej równe jest iloczynowi prawdopodobieństw wystąpienia allelu U w każdej z obu gamet. C2yli, że: p(UU) = p(U) x p(17).
2. Analogicznie - prawdopodobieństwo powstania homozygoty recesywnej równe jest iloczynowi prawdopodobieństw wystąpienia allelu u w każdej z tworzących zygotę gamet. Tak więc: p (uu) = p («) x p(u).
3. Natomiast prawdopodobieństwo powstania heterozygoty równe jest iloczynowi prawdopodobieństw: wystąpienia w pierwszej z tworzących zygotę gamet allelu U, razy prawdopodobieństwo wystąpienia w drugiej gamecie allelu w, plus prawdopodobieństwo kombinacji odwrotnej. W sumie: p(Uu) = (p(L/) x p(«)} + {p(u) x p(U)} = 2p(l/)p(w).
194