P4280298

330 Budynki halowe i obiekty o specjalnym przeznaczeniu

Rys. 7.1. Kształtowanie hal z uwagi na oświetlenie wnętrza (opis w tekście) wg (138)

tów budynku. W zależności od rodzaju pracy statycznej i sposobu obliczania rozróżnia się:

— hale, w których funkcję nośną pełnią płaskie układy konstrukcyjne (rys. 7.2a),

— hale kształtowane w układ przestrzenny z zastosowaniem przekryć powierzchniowych (rys. 7.2b),

— hale stanowiące samodzielne konstrukcje przestrzenne (rys. 7.2c, d).

Rys.7.2. Rodzaje przekryć hal (opis w tekście) wg [ 138). || ||

Z uwagi na zastosowane materiały rozróżnia się hale o konstrukcji drewnianej, stalowej, żelbetowej, drewniano-stalowej, stalowo-żelbetowej z przekryciem namiotowym (tekstylnym), pneumatycznym i inne.

W zależności od wielkości naw występują trzy zasadnicze grupy hal: o roz-piętościach małych (do 12 m), średnich (15—36 m), dużych (> 40 m).

Wśród hal o płaskich układach konstrukcyjnych rozróżnia się obiekty: shipowo-bclkowc, ramowe i łukowe. W celu zapewnienia sztywności przestrzennej bryty budynku układy te muszą być między sobą łączone za pomocą poziomych i pionowych stężeń. Wadą konstrukcji hal kształtowanych z elementów płaskich jest znaczna liczba podpór, rozstawionych wzdłuż obiektu w małych odstępach.

Hale o konstrukcji słupowo-belkowej składają się ze słupów i spoczywają cych na nich rygli. Rozróżnia się układy poprzeczne i podłużne. Rygle mogą być pelnościenne lub kratowe. Słupy są najczęściej zamocowane w fundamentach. Konstrukcje ramowe hal różnią się od slupowo-ryglowych tym. że rygle zc slupami są połączone w sposób sztywny. Układy ramowe mogą przenosić nie tylko obciążenia pionowe, ale i poziome.

Konstrukcje łukowe w porównaniu zc słupowo-ryglowymi i ramowymi są bardziej ekonomiczne, gdyż ich kształt jest zwykle zbliżony do Unii ciśnień, co powoduje znaczne zmniejszenie momentów zginających i w efekcie przekroju poprzecznego oraz masy tuku. Luki i ramy jako ustrój nośny pracują w układzie płaskim, w związku z czym należy zapewnić im sztywność i stateczność w kierunku prostopadłym do ich płaszczyzny.

W zależności od usytuowania łuków rozróżnia się dwie możliwości kształtowania hal: z oparciem ich na podporach wysokich, np. slupach, ścianach, ramach itp. lub bezpośrednio na fundamentach. W pierwszym przypadku, w celu przeniesienia sił poziomych jest konieczne stosowanie ściągów. Należy dodać, że konstrukcjami łukowymi przekry wa się z zasady hale dużych rozpiętości. Ujemną stroną konstrukcji łukowych jest duża kubatura hal i związane z nią trudności, np. znaczne koszty ogrzewania. Przy dużych rozpiętościach stosuje się luki o zmiennej wysokości przekroju poprzecznego.

Hale przekrywane konstrukcjami przestrzennymi mogą mieć różne kształty, które łatwo dostosować do warunków eksploatacyjnych. Ich zaletą jest to. że pod obciążeniem pracują jako całość i nie wymagają dodatkowych stężeń. Ponadto charakteryzują je małe przekroje ustroju nośnego i związana z tym niewielka masa. Rozróżnia się konstrukcje prętowe i powierzchniowe. Dźwigary powierzchniowe mogą być jedno- lub dwukrzywiznowe, tarczownicowe i inne.

Hale sportowe, targowe, wystawowe i widowiskowe mają zazwyczaj duże rozpiętości i są często wykonywane o konstrukcji łukowej lub ramowej z żelbetu, stali lub z drewna klejonego. Przekrycia strukturalne wykonuje się najczęściej z elementów stalowych o przekroju rurowym. Przekrycia powłokowe są zwykle