przedmowa

Prezentowane kompendium zostało przygotowane dla adeptów fizjoterapii i masażu, wykorzystujących w zakresie specjalnych form leczenia masażem między innymi manualny drenaż limfa-tyczny (MDL). Autorzy zamierzają przedstawić podstawy naukowe i technikę manualnego drenażu limfatycznego. Praktyka kompleksowej fizjoterapii udrażniającej (KFU), której nieodłączną część stanowi MDL, jest nauczana w trakcie specjalnych kursów, po uprzednim zdobyciu wykształcenia fizjoterapeutycznego lub w zakresie masażu. Zajęcia te prowadzone są przez lekarzy i nauczycieli zawodu.

Prezentowana propedeutyka nic daje absolwentom uprawnień do zajmowania się terapią pacjentów z wykorzystaniem KFU, jednakże w przypadkach obrzęków traumatycznych pokazuje możliwość oddziaływania manualnym drenażem limfa-tycznym.

Przy omawianiu podstaw' naukowych założyliśmy, że znane są wiadomości z zakresu anatomii i histologii układu krążenia.

Prof. dr med. M. Fóldi Dr med. R.H.K. Strólśenreuther