Rak szyjki macicy (4)

17,5. Podział morfologiczny raków bzyjkl macicy

I plaskonabłonkowc

Raki gruczołowe

Raki mieszane

plaskonablonkowy komórkowy rogowacie-'.arcinoma planoepithe-iacrocellulare kerato-

płaskonabłonkowy komórkowy nierogo-ąey (carcinoma piano-Halo macrocellulare Ddes)

plaskonabłonkowy okomórkowy nie-uciejący (carcinoma ipitheliale microcellula-rntodes)

•    gruczolakorak śluzowy

(adenocarcinoma mucino-sum)

•    gruczolakorak endometrio-idalny (adenocarcinoma en dometrioides)

•    gruczolakorak jasnoko-mórkowy (adenocarcinoma clarocellulare)

•    gruczolakorak surowiczy brodawkowaty (adenocarcinoma serosum papillare)

•    rak lity, niezróznicowany (carcinoma solidum. undiffe-rentiatum)

•    rak gruczołowy typu endo-metrialnego z wewnątrzna-blonkową metaplazją płasko-nabłonkową (adenoacantho-ma)

•    rak gruczolowo-ptasko-nabłonkowy (carcinoma ade-nosęuamosum)

•    rak płaskonablonkowy

z ogniskami komórek śluzo-wotwórczych (carcinoma mu-coepidermale)

•    rak wywodzący się z komórek rezerwowych (reserve celi carcinoma)

Objawy

ter rozrostu nowotworu

dziej agresywnych biologicznie nowotworów narządów płciowych kobiety. Pięcioletnie przeżycia chorych na raku drobnokomórkowego szyjki macicy nie przekraczają 10-15%.

Rak szyjki macicy nie powoduje specyficznych objawów. Wśród skarg zgłaszanych przez chore dominują: krwiste upławy o przykrym zapachu, krwawienia międzymiesiączkowe, często krwawienia kontaktowe, bóle podbrzusza i okolicy krzyżowo-lędżwiowej. W skrajnych przypadkach przy wysokim zaawansowaniu klinicznym procesu nowotworowego dominuje wyniszczenie, niesymetryczne obrzęki kończyn dolnych spowodowane zaburzeniami w krążeniu chłonki. bolesne oddawanie moczu i stolca, objawy narastającej niewydolności nerek.

Rozrost nowotworowy guza szyjki macicy ma charakter egzofi-tyczny lub endofityczny (60%). Guz rosnący endofitycznie tworzy penetrujące w głąb szyjki owrzodzenie nowotworowe. W środku zmiany zwykle znajduje się obumarła tkanka, stąd zaleca się pobieranie wycinków / obrzeża zmiany. Postać egzofityczną (ryc. 17.5) tworzą kalafiorowate masy nowotworowe wpukłające się do św iatła pochwy. Zmiana jest krucha, rozpadająca się. krwawiąca przy dotyku. Najtrudniejsza pod względem diagnostycznym jest wew nątrzkanało-wa lokalizacja pierwotnego ogniska raku szyjki macicy. Charakterystyczne dla tej lokalizacji nowotworu są pogarszające się wyniki kolejnych wymazów cytologicznych (III. IV) przy braku potwierdzenia obecności raka w wycinkach pobranych z cct<nrrvi\. Taki przebieg raka szyjki określamy jako skryty (occuli carcinoma).

Ryc. 17.5. Rak szyjki macicy, egzofityczny rozrost guza. stopień zaawansowania Ib2.

Ostateczne

rozpoznanie

Ostateczne rozpoznanie każdorazowo musi hyc potwierdzone pobraniem wycinków do badania histopatologicznego. W sytuacji ewidentnego obrazu makroskopowego, świadczącego o obecności nowotworu szyjki macicy (owrzodzenie, kalafiorowaty guz wpuklający się do pochwy), należy odstąpić od pobierania wymazu cytologicznego i od razu przejść do pobierania wycinków do badania histopatologicznego.

Szerzenie s»v raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy szerzy się przez ciągłość, jak również drogą naczyń limfatycznych z zajęciem węzłów chłonnych miednicy oraz drogą naczyń krwionośnych, dając przerzuty do narządów odległych (wątroba, płuca). Przez ciągłość nowotwór nacieka sklepienia pochwy, przymacicza boczne i tylne, trzon macicy oraz tylną ścianę pęcherza moczowego i odbytnicę. Przerzuty do węzłów chłonnych dotyczą kolejno: węzłów zasłonowych, biodrowych zewnętrznych, przymacicz, biodrowych wspólnych, biodrowych wewnętrznych, przyaortalnych.

Leczenie

Podstawowymi metodami leczenia raka szyjki macicy są: leczenie operacyjne z radioterapią oraz radiochemioterapią. Decyzja o wyborze leczenia uzależniona jest przede wszystkim od stopnia zaawansowania klinicznego nowotworu. Oprócz tego bierze się pod uwagę wiek pacjentki, jej przeszłość położniczą oraz stan ogólny.