rodzaje zdań łacina

Nemo adeo ferus est, ut non mitescere possit. Nikt nie jest do tego stopnia nieokrzesany {dziki), aby nie mógł złagodnieć.

Multis accidit, ut fortuna sua contenti vivant. Wielu zdarza się, że są zadowoleni ze swego losu. Ita laborabas, ut professores te laudent. Tak pracowałeś, że profesorowie chwalą cię.

Porównaj:

Ut sementem faceris, ita metes.

Jak zasiejesz {zasiew uczynisz), tak będziesz zbierał.

Ita sementem fac, ut bene metas.

Tak zasiej, abyś dobrze zebrał.

Bene sementem fac, ne małe metas.

Dobrze zasiej, abyś źle nie zebrał.

CUM HISTORICUM

Cicero, cum Athenis esset, philosophos claros audiebat. Cyceron, gdy był w Atenach, słuchał sławnych filozofów. Dux, cum hostes castris appropin-quavissent, exerdtibus signum ad pugnam dedfit. Kiedy wrogowie zbliżyli się do obozu, wódz dał wojsku znak do walki.

ZDANIA OKOLICZNIKOWE PRZYCZYNY

cum, praesertim cum (z eon.); quod, propterea quod, quia, quoniam (z ind. lub <z eon.)

Debet homo homini consulere, quicumque sit, eam ob ipsam causam, quod homo est. Człowiek powinien pomagać człowiekowi, kimkolwiek byłby, z tego samego powodu (z tego tylko powodu), ponieważ jest człowiekiem. Cum ad me non venias, vehementer commotus litteras ad te scribo. Ponieważ nie przychodzisz do mnie, mocno zaniepokojony piszę list do ciebie.

Socrates ab Atheniensibus accusatus est, quod corrumperet iuventutem. Sokrates został oskarżony przez Ateńczyków, ponieważ {ich zdaniem) deprawował młodzież.

ZDANIA PODRZĘDNE PRZYZWALAJĄCE

quamquam (z ind.), cum, quamvis (ąuamlibet), licet ut (z eon.), esti, etiamsi, tametsi (z ind., lub z eon.).

Nonnulli, quamquam divitias habent, tamen felices non sunt (infelices sunt). Niektórzy, chociaż mają bogactwa, nie są szczęśliwi.