ZDANIA PYTAJĄCE ZALEŻNE
quis, quid (we wszystkich przypadkach), ubi, unde, quo, quando, cur, quomodo, me, an, num, nonne.
Nescio (Nego me scire), cur nullas ad me litteras des (dederis, daturus sis). Nie wiem, dlaczego nie przysyłasz (dajesz, dałeś, będziesz dawał) żadnych listów do mnie.
ZDANIA PODRZĘDNE CELOWE I DOPEŁNIENIOWE (ut finale, ut obiectivum)
ut, ne, neve, neu
Venimus, ut urbis aedificia spectemus. Przychodzimy, aby oglądać budowle miasta. Veniebamus (venimus), ut urbis aedificia spectaremus. Przychodziliśmy (przyszliśmy), aby oglądać budowle miasta.
Rogo, ut ad me venias. Proszę, abyś przyszedł do mnie. Rogabam, ut ad me venires. Prosiłam, abyś przyszedł do mnie.
Professores optant, ut studiosi multa et multum cognoscant. Profesorowie życzą sobie, aby studenci wiele i dokładnie poznali. Professores optabant, ut studiosi multa et multum cognoscerent. Profesorowie życzyli sobie, aby studenci wiele i dokładnie poznali. Professores optant, ne studiosi praecepta eorum neglegant. Profesorowie życzą sobie, aby studenci nie lekceważyli ich wskazówek. Professores optabant, ne studiosi praecepta neglegerent. Profesorowie życzyli sobie, aby studenci nie lekceważyli wskazówek.
Pater Wratislaviam filium misit, ut studiis vacaret. Ojciec wysłał syna do Wrocławia, aby (ten) studiował.
INNE SPOSOBY WYRAŻANIA CELU
Yenimus aedificia urbis spectatum.
Venimus aedificia urbis spectaturi.
Venimus ad spectandum aedificia urbis.
Venimus ad urbis aedificia spectanda.
Venimus urbis spectandae causa.
ZDANIA PODRZĘDNE SKUTKOWE (ut consecutivum) ut, ut non
Milites ita perterriti erant, ut resistere non auderent. Żołnierze byli tak przerażeni, że nie mieli odwagi przeciwstawić się.
Imperator Titus tantae liberalitatis fuit, ut nulli quicquam negaverit. Cesarz Tytus był człowiekiem tak wielkiej uprzejmości, że nikomu niczego (czegokolwiek) nie odmówił.