Rozdział 3 stronav 77

.1

76

Zbiór zadań z mikroekonomii I __ I

Krzywa cena-konsumpcja (ścieżka ekspansji cenowej) przedstawia, jaki zmienia się struktura konsumowanych dóbr lub/i usług pod wpływem zmia- <| ny ceny jednego/jednej z nich (ceteris paribus).

Efekt substytucyjny zmiany ceny określa zmianę struktury zakupów, która jest i wynikiem zmiany relacji cen (ceteris paribus). W teorii ekonomii wyróżnia | się dwa podstawowe ujęcia tego efektu:

-    ujęcie Slutskiego, zgodnie z którym określa go zmiana nabywanej przez

konsumenta ilości danego dobra lub usługi, w sytuacji wzrostu lub spadku jego/jej ceny, przy zachowaniu nie zmienionego poziomu siły na- j| bywczej konsumenta w stosunku do początkowego koszyka konsumpcji I (tj. w taki sposób, że koszyk konsumpcji dostępny konsumentowi w sy- <| tuacji wyjściowej jest nadal dla mego osiągalny);    P

-    ujęcie łlicksa, definiujące go jako zmianę nabywanej przez konsumenta ilości danego dobra lub usługi, będącą następstwem wzrostu lub spadku I jego/jej ceny, przy zachowaniu nie zmienionego poziomu użyteczności \ całkowitej (wyznacza go zatem ruch po tej samej krzywej obojętności).

Efekt dochodowy zmiany ceny reakcja konsumenta na zmianę ceny (zmiana • popytu) w wyniku zmiany dochodu realnego (ceteris paribus).

o

I

?

h'

1'

Pytania systematyzujące wiedzę i problemy do przemyślenia

1.    Jakie są główne funkcje ekonomiczne gospodarstwa domowego?

2.    Jakie zależności zachodzą między użytecznością całkowitą a użytecznością krańcową osiąganą z konsumpcji danego dobra?

3.    Wyjaśnij pojęcia: krzywa obojętności i mapa preferencji konsumenta.

4.    Czy użyteczność całkowita osiągana z konsumpcji danego dobra jest równa wydatkom konsumenta na zakup tego dobra?

5.    Czy stopień elastyczności cenowej krzywej popytu na dane dobro ma wpływ na kształtowanie się rozmiarów nadwyżki konsumenta z jego konsumpcji? Rozważ tę kwestię w kontekście zmian podaży na rynku tego dobra.

6.    Na czym polega istota liii prawa Gossena?

7.    Drogą do zwiększenia użyteczności krańcowej danego dobra jest konsumowanie jego mniejszej ilości. Wyjaśnij źródło lego zjawiska.

8. Omów sens ekonomiczny linii budżetowej konsumenta.

0. \V jaki sposób zmienia się położenie linii budżetowej konsumenta pod wpływem zmiany stosunku cen nabywanych dóbr lub/i usług oraz zmiany wysokości jego dochodu?

10.    Kiedy występuje stan równowagi konsumenta?

11.    Jeżeli dochód pieniężny konsumenta podwoi się oraz dwukrotnie zwiększą się ceny wszystkich dóbr i usług nabywanych przez niego, to jak ta sytuacja wpłynie na położenie jego linii budżetowej? Czy w takiej sytuacji może nastąpić zmiana struktury koszyka konsumowanych dóbr i usług?

12.    Omów, jaki wpływ na dążenie konsumenta do maksymalizacji użyteczności wywiera moda? *

13.    Zilustruj graficznie efekt dochodowy przy obniżce cen wszystkich dóbr i usług nabywanych przez konsumenta i nie zmienionych relacjach między nimi.

14.    Wskaż za pomocą rysunku różnicę w ujęciu teoretycznym efektu substytucyjnego zmiany ceny dobra lub usługi sformułowanym przez Slutskiego oraz

Hicksa.

15.    Jaki wpływ na kształtowanie się poziomu dochodów gospodarstw domowych ma istnienie szarej strefy?

Pojęcia i określenia

Wymienione niżej kategorie ekonomiczne, oznaczone literami, przyporządkuj odpowiednim hasłom, oznaczonym cyframi:

a)    użyteczność krańcowa,

b)    dobra doskonale komplementarne,

c)    krzywa cena-konsumpcja,

d)    linia budżetowa,

e)    efekt substytucyjny,

I) równowagą konsumenta,

g)    krańcowa stopa substytucji,

h)    ścieżka ekspansji dochodowej,

i)    nachylenie linii budżetowej,

j)    preferencje konsumenta.