5
Etapy chemioterapii ostrych białaczek
Ostra białaczka jest chorobą nowotworową szpiku kostnego i krwi. w której nowotworowemu namnażaniu ulegają kminki białe z linii:
• limfocytamej —> białaczka limfoblastyczna
lub
• granulocytamej —» białaczka szpikowa
1. Indukcja remisji (radykalna redukcja liczby komórek białaczkowych) - pierwszym cyklem chemioterapii jaki pacjent otrzymuje jest chemioterapia indukującą, która ma za zadanie uzyskanie cofnięcia się choroby (indukcję remisji). W założeniu w tej fazie terapii ma dojść do zredukowania liczby komórek białaczkowych do ilości poddającej się kontroli przez układ immunologiczny, niewykrywalnej standardowymi metodami hematologicznymi. Mimo spełnienia warunków remisji całkowitej - tj. komórki białaczkowe są niewykrywalne standardowymi metodami -liczba pozostałych komórek białaczkowych może być nadal wystarczająca, aby wywołać szybki nawrót choroby. Dlatego też stosuje się leczenie konsolidujące:
2. Konsolidacja remisji (chemioterapia konsolidująca lub leczenie poremisyjne), której zadaniem jest, ogólnie rzecz biorąc, wzmocnienie (konsolidacja) remisji uzyskanej w? fazie indukcji. Dokładniej rzecz ujmując, celem leczenia konsolidującego jest usunięcie minimalnej choroby resztkowej (MRD), czyli usunięcie pozostałych komórek białaczkowych. MRD to obecność komórek białaczkowych w liczbie niewywołującej objawów klinicznych, nieujawmianej podstawkowymi badaniami, a wykrywanej za pomocą czułych metod diagnostycznych. Terapia konsolidująca polega na stosowaniu cytostatyków w dużych dawkach.
3. Leczenie pokonsolidacyjne = leczenie podtrzymujące. Leczenie pokonsolidacyjne ma na celu utrwalenie stanu remisji i zapobieganie naw-rotowi choroby i polega na stosowaniu łagodnej chemioterapii (małe dawki cytostatyków).
Trzeba zaznaczyć, że w medycynie człowieka po zakończeniu leczenia indukującego i konsolidującego, część pacjentów kierowanych jest do przeszczepu szpiku, część zaś otrzymuje cykle terapii podtrzymującej = pokonsolidacyjnej.
Ze względu na wTażliwość komórek nowotworowych na chemioterapie można podzielić je na 3 grupy (podział odnosi sie do skuteczność chemioterapii w medycynie człowieka):
• Grupa 1 — Nowotwory w których chemioterapia stosowana samodzielnie lub wr skojarzeniu z innymi metodami (chirurgicznymi, radioterapią) często daje całkowite wyleczenie. Do tej grupy nowotworów należy rak sutka, rak jelita grubego, mięsak Kaposiego, drobnokomorkowy rak płuca, chłoniaki ziamicze (ziarnica złośliwa) i nieziarnicze, ostosarcoma, rak jajnika, ostra białaczka limfatyczna i nielimfatyczna, mięsak Ewinga, neuroblastoma (poniżej 2 r.ż.) i retinoblastoma.
• Grupa 2 - Nowotwory w' których chemioterapia stosowana zwłaszcza we wczesnym okresie choroby poprawia jakość życia a czasem je wydłuża. Do tej grupy nowotworów należy rak odbytu, rak pęcherza moczowego, rak endometrium, rak prostaty, nowotwory nosogardła, głowy i szyi, rak przełyku, mięsaki tkanek miękkich, neuroblastoma (powyżej 2 r.ż.) i nowotwory złośliwe ośrodkowego układu nerwowego.
• Grupa 3 - Nowotwory w których chemioterapia jest mało skuteczna. Do tej grupy nowotworów należy rak nerki, niedrobnokomórkowy rak płuca, czerniak i rak tarczycy.
T.M.