scan0042 3

22

W tablicy 2.2 zestawiono podstawowe grupy bakterii i przykłady ich zastosowania w różnych technologiach.

Tablica 2.2

Podstawowe grupy bakterii o znaczeniu technologicznym

Lp.	Grapa bakterii	Przykłady	Zastosowania
1	Bakterie ksvasu mlekowego	Streptococcus sp. teuconostoc sp. Lactobacillus sp.	Fermentowane napoje mleczne, sery, kwas mlekowy, dekstran, kiszonki
2	Bakterie przetrwalniku-jące	Bacillus Clostridium	Enzymy, antybiotyki, aceton. butanol
3	Promieniowce	Streptomyces Nocardia	Antybiotyki, enzymy
4	Bakterie fermentacji etanolowej	Zymomonas mobilis	Etanol
5	Bakterie mctylotroficzne	Mcthanomonas meiltanoltca Pseudomonas	Produkcja biomasy jednokomórkowców z metanolu
6	Bakterie metanogenne	Methanobacierium sp. Melhaiiococcus	Produkcja biogazu
7		Corynebactćriitm	Produkcja aminokwasów
8	Bakterie kwasu octowego	Acctobacier	Produkcja oclu Utlenianie sorbitolu
9	Bakterie kwasu propiono-wego	Propionibactcrium	Produkcja kwasu propiono-wego, witaminy BI2, serowarstwo
10	Bakterie celulolityczne	Ccllulomonas	Degradacja celulozy
11	Bakterie chcmolitotro-ficznc	niiobacillus	Biologiczne ługowanie rud metali

2.4. Grzyby

Grzyby są organizmami cudzożywnymi i należą do Eucariota. Występują powszechnie w różnych środowiskach. Mogą rozwijać się w szerokim zakresie temperatur, zarówno w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych. W technologiach biochemicznych znalazły zastosowanie różne gatunki grzybów mikroskopowych. Wśród nich wyróżnia się jednokomórkowe drożdże i grzyby strzępkowe tworzące grzybnie (pleśnie).

Podczas rozmnażania grzybów strzępkowych powstaje dużo mikroskopijnych konidiów. Niektóre grzyby strzępkowe mogą się rozmnażać wegetatywnie na drodze fragmentacji strzępek, inne rozmnażają się generatywnie na drodze płciowej. Drożdże rozmnażają się poprzez pączkowanie lub poprzeczny podział komórek.

Bardzo szeroko wykorzystywane w różnych biotechnologiach grzyby strzępkowe z rodzajów Aspergillus oraz Penicillium nic wykazują rozmnażania płciowego. Ich cykl życiowy obejmuje następujące fazy: kiełkowanie konidiów, namnażanie grzybni, sporulację (tzn. fazę wytwarzania konidiów). Cykl rozwojowy grzybów strzępkowych jest znacznie bardziej złożony niż bakterii czy drożdży.

W tablicy 2.3 zestawiono wybrane przykłady technologicznych zastosowań grzybów mikroskopowych.

Tablica 2.3

Najważniejsze grzyby mikroskopowe o znaczeniu technologicznym

Lp.	Mikroorganizm	Zastosowanie
1	Pencillium chrysogcnum Ccphalosporium acrcmonium Paecilomyces varioti	Produkcja antybiotyków: penicylina G. cefalosporyna C. wariolyna
2	Aspergillus niger. Aspergillus oryzae Aspergillus fumigatus	Produkcja preparatów enzymatycznych: antybiotyki (fumagina), kwas cytrynowy
3	Ashbya gossypii Claviceps purpurea Giberella fujikuroi	Witaminy i substancje aktywne biologicznie
4	Saccharomyces cerevisiae	Wytwarzanie etanolu i napojów alkoholowych
5	Kluyveromyces fragilis	Utylizacja serwatki
4	Candida ulilis	Białkowe preparaty paszowe
5	Trichoderma wentii, T. viride, T. reesei	Preparaty enzymatyczne

Literatura uzupełniająca

1.    A. Chmiel: Biotechnologia. Podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne. PWN. Warszawa 1991.

2.    A. Kockova-Kratochvilova: Charactcristics of Industrial. Microorganisms; w Biotechnology, H.-J. Rehm, G. Reed (eds), VCH. Wcinhcim 1985, vol. 1. 5-71.

3.    P. Prhvc, U. Faust. W. Sitlig, D.A. Sukatsch: Fundamsntals of Biotechnolog)'. Chapt. 2, VCH, Weinheirn. 1987.