SCAN0104

wybory większościowe, bo A. Hitler doszedł do władzy większością głosów, dlatego w Niemczech nie przeprowadza się referendum ale za to jest bardzo staranna kontrola dokonywana przez Trybunał Konstytucyjny i to jest ten trzeci model, który istnieje.

Prawo pierwotne unijne, biorąc pod uwagę obecny stan tego prawa obejmuje więc:

Traktat o Unii Europejskiej i tu powiemy to jest traktat z Maastricht, tylko, że rewidowany kilkukrotnie, czyli w Amsterdamie w Nicei i w Lizbonie. Bo traktat Amsterdamski, Nicejski i Lizboński były traktatami rewizyjnymi Drugim traktatem jest Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej i razem w nomenklaturze unijnej mówimy traktaty w liczbie mnogiej.

Na pytanie co jest podstawą prawną działania UE? Odp. brzmi TUE i TOFUE, który to znowu traktat TOFUE, to nic innego jak traktat EWG rzymski z 57 roku, który po Maastricht uzyskał nazwę Traktat o Wspólnocie Europejskiej a po Lizbonie uzyskał nazwę TOFUE.

Należy pamiętać, że zgodnie z traktatami ich integralną częścią są protokoły i załączniki, których jest ogromna ilość. Niektóre z protokołów mają duże znaczenie praktyczne. Szczególnie należy zwrócić uwagę na protokół 1 i 2 w sprawie roli parlamentów narodowych w UE, to jest jeden z takich dorobków traktatu lizbońskiego -to jest pierwszy oraz w sprawie stosowania zasady pomocniczości i proporcjonalności. Zasada pomocniczości, czy też subsydiamości, jest jedną z najważniejszych zasad unijnych która określa relacje miedzy unia a państwami (poleca życzliwej pamięci tą zasadę). Tak naprawdę te dwa protokoły to jest jedno tylko rozpisane na dwa dokumenty, bo wzmocnienie roli parlamentu jest wzmocnieniem zasady pomocniczości. Zasada pomocniczości, dla struktury i funkcjonowania UE jest dzisiaj absolutnym fundamentem, (trzeba o niej poczytać)

Kolejne 3 protokoły określają statuty pewnych istotnych instytucji, a wiec TS, Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Dwa kolejne to protokół w sprawie ustalenia siedzib instytucji (krytykuje, że ta sama Instytucja czyli UE ma kilka siedzib i nie dba tym samym o ochronę środowiska bo setki samolotów krążą) oraz w sprawie przywilejów i immunitetów UE. Jak każda organizacja międzynarodowa Unia musi dbać o to, żeby jej budynki nie podlegały tak łatwo jurysdykcji władz krajowych i jej funkcjonariusze niezależni. W Polsce przedstawicielstwo parlamentu UE jest w Warszawie a drugie przedstawicielstwo postanowiono umieścić we Wrocławiu i ono teraz „startuje” i one są objęte tym protokołem w sprawie przywilejów i immunitetów.

Wśród protokołów można jeszcze wymienić protokół nr 30 w sprawie stosowania kart praw podstawowych Unii Europejskiej wobec Polski i Zjednoczonego Królestwa - ogólnie rzecz ujmując w pewnym zakresie ograniczono tu skuteczność karty wobec tych dwóch państw.

Do traktatów załączone są jeszcze oprócz protokołów dwa załączniki. Protokoły i załączniki są wiążące. Natomiast dodatkowo mamy 65 deklaracji, w przeciwieństwie do protokołów i załączników deklaracje nie są wiążące tylko nadają kierunek interpretacyjny.

To wchodzi w skład prawa pierwotnego - traktaty wraz z protokołami i załącznikami oraz deklaracje które nie są wiążące ale nadają kierunek interpretacji.

W skład prawa pierwotnego wchodzi jeszcze oczywiście karta praw podstawowych. Bo ma moc prawna taką jak traktaty. Tutaj podstawą prawną jest art. 6 TUE. Jeżeli mówimy o karcie praw podstawowych należy od razu powiedzieć, że zgodnie z orzecznictwem TS prawo niepisane czyli zasady ogólne prawa unijnego uzyskały rangę równą prawu pierwotnemu w hierarchii norm prawa unijnego. One nam uzupełniają prawo pierwotne, skoro jesteśmy przy art. 6 to dodajmy jeszcze, że wtedy kiedy UE ratyfikuje Konwencję o ochronie praw człowieka stanie się ona dodatkowym dokumentem składającym się na prawo pierwotne.

Ostatni element składający się na prawo pierwotne to traktaty akcesyjne. I tu uwaga ewentualnie Konwencja o ochronie praw człowieka plus traktaty akcesyjne to jedyne umowy międzynarodowe UE, które są częścią prawa pierwotnego. To bardzo ważne. Wszystkie inne umowy międzynarodowe Unii nie są częścią prawa pierwotnego. Bo jak mówimy umowy międzynarodowe unijne to nie mamy na myśli traktatów. Bo konwencja i umowy akcesyjne to umowy międzynarodowe, traktaty podstawowe to tez umowy ale między państwami, Unia nie jest ich stroną. Jak mówimy umowy międzynarodowe Unii to nie mamy na myśli traktatów, bo to nie są umowy Unii tylko umowy stanowiące podstawy Unii. O umowach Unii możemy mówić kiedy Unia jest strona umowy, jako podmiot prawa międzynarodowego ma zdolność do zawierania traktatów, tak jak organizacja międzynarodowa.

7