Na naszym rynku pojawia się coraz więcej pojazdów wyposażonych w układy klimatyzacji.
W samochodach klasy wyższej mamy do czynienia z klimatyzacjami automatycznymi, natomiast w tańszych pojazdach najczęściej występują wersje manualne. Obsługa klimatyzacji dla serwisów samochodowych może być więc dość częstym zajęciem, szczególnie w okresie wiosenno - letnim, kiedy po sezonie zimowym użytkownicy próbują ze zmiennym szczęściem uruchomić klimatyzację.
Warto zatem już z początkiem wiosny zaproponować klientom przegląd klimatyzacji pod względem właściwego funkcjonowania.
Właściwa diagnostyka nie powinna przysparzać serwisom zbyt wielu problemów. Warunkiem jest jednak posiadanie urządzeń do obsługi klimatyzacji, które umożliwią sprawdzenie ciśnień czynnika chłodniczego po stronie wysokiego i niskiego ciśnienia, odsysanie czynnika chłodniczego, automatyczną regenerację czynnika oraz odfiltrowanie zużytego oleju, wytworzenie podciśnienia w układzie klimatyzacji, sprawdzenie szczelności układu, a także napełnienie instalacji czynnikiem chłodniczym. Dodatkowo serwisy powinny posiadać do /.diagnozowania klimatyzacji automatycznej tzw. tester usterek, np. uniwersalny tester usterek KTS Boscha, który posiada bogate oprogramowanie do diagnozowania automatycznych klimatyzacji różnych marek. Tester taki staje się niezbędny przy wymianie wyposażonych w potencjometry silniczków nastawczych klap nawiewu, gdyż po ich zamontowaniu należy przeprowadzić z testera proces adaptacji, czyli rozpoznania przez sterownik skrajnych położeń silniczka. Przy diagnozowaniu klimatyzacji najważniejsza jest znajomość obiegu czynnika chłodniczego, który na podstawie rys. I można w prosty sposób opisać. Sprężarka zasysa gazowy czynnik chłodniczy, spręża go i doprowadza w postaci gazowej do skraplacza. Wymuszony przepływ powietrza podczas jazdy oraz dodatkowy wentylator schładzają czynnik w skraplaczu, doprowadzając go do stanu płynnego. W zbiorniku czynnika chłodniczego z osuszaczem odseparowana jest z czynnika ewentualna zawartość wody w celu uniknięcia oblodzenia zaworu rozprężnego.
Rys. Obieg czynnika chłodniczego
I - sprężarka, 2 - skraplać/., 3 - zbiornik z osuszaczem, 4 - zawór rozprężny, 5 - parownik Poprzez zawór rozprężny czynnik chłodniczy wtryskiwany jest do parownika.
W parowniku czynnik chłodniczy zmienia swój stan skupienia z płynnego w gazowy. Potrzebna do tego procesu energia pobierana jest z powietrza przedmuchiwanego przez parownik, dzięki czemu kabina pojazdu jest schładzana.
Bardzo cenną informacją przy diagnostyce klimatyzacji jest pomiar ciśnień czynnika po stronie niskiego i wysokiego ciśnienia. Pomiary te należy wykonać przy temperaturze otoczenia około 20°C i prędkości obrotowej silnika 1500 - 2000 1/min, silnik powinien być rozgrzany, dmuchawa ustawiona na najwyższy bieg, klimatyzacja powinna być załączona na maksymalną wydajność chłodzenia przez około 10 minut. Ciśnienie (czynnik chłodniczy R134a) po stronie niskociśnieniowej powinno wynosić ok. 100 - 200 kPa, natomiast po stronie wysokociśnieniowej ok. 1000 - 1500 kPa.
Poniżej przedstawione są możliwe usterki przy dużych odchyłach wartości ciśnień czynnika.
Jacek Pochopień
Niskie ciśnienie zbyt wysokie. Wysokie ciśnienie zbyt niskie.
Niskie ciśnienie zbyt wysokie. Wysokie ciśnienie normalne.
Wartość ciśnienia Usterka__
Niskie ciśnienie zbyt niskie. Wilgoć w instalacji - zawór Wysokie ciśnienie rozprężny zablokowany,
normalne lub zbyt niskie. Zbyt mało czynnika chłodzącego
w instalacji.
Filtr przeciwpyłowy zablokowany. Parownik zabrudzony.
Parownik oblodzony.
Uszkodzenie sprężarki. Nieszczelne zawory.
Zawór rozprężny uszkodzony. Korek lodowy w zaworze rozprężnym.
Czujnik zaworu rozprężnego poluzowany lub źle izolowany.
Niskie ciśnienie zbyt wysokie. Układ przepełniony.
Wysokie ciśnienie zbyt duże. Skraplacz zabrudzony, dmuchawa uszkodzona.
Skraplacz za ciepły - możliwy zbyt mały odstęp parownika od chłodnic)'.