A. Zapalenie wątroby
Zapalenie wątroby najczęściej jest spowodowane infekcją wirusową, lecz może być także
spowodowane lekami, toksynami i innymi czynnikami zakaźnymi.
□ Wirusowe zapalenie wątroby typu A (HAV) jest wynikiem infekcji wirusem RNA na drodze pokarmowej w wyniku bezpośredniego kontaktu z wydalinami chorego lub pośrednio — przez spożycie zakażonych pokarmów. Okres inkubacji trwa 2—6 tygodni. Zakażenie jest samoograniczajace się i przebiega bezżółtaczkowo u 5Ó%chorych. Nie ma postaci przewlekłej ani stanu nosicielstwa.
□ VVirusowe zapalenie wątroby typu B (HBY) jest spowodowane wirusem DNA, który szerzy się drogą pozajelitową (tj, w wyniku transfuzji krwi, dożylnego podawania narkotyków) lub drogą płciową. Okres inkubacji wynosi 1- 6 miesięcy. 10% chorych będzie miało postać przewlekłą zapalenia wątroby lub pozostanie nosicielami.
□ Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) jest spowodowane wirusem DNA. Zanim dostępne się stały testy przesiewowe, było ono przyczyną 90% zapaleń wątroby związanych z przetoczeniem krwi. Okres inkubacji HCV wynosi od 2 tygodni do 6 miesięcy. Choroba ma skłonność do przebiegu łagodniejszego niż spowodowana przez HBV, ale 50% chorych prawdopodobnie będzie miało postać przewlekłego zapalenia wątroby.
□ Wirusowe zapalenie wątroby typu D (RDV, czynnik delta) jest spowodowane uszkodzonym wirusem, który może ulegać replikacji jedynie w czasie ostrego lub przewlekłego zakażenia HBV. HDV powoduje poważne zapalenie wątroby u choiych z trwającym przewlekłym zakażeniem HBV.
□ Wirusowe zapalenie wątroby typu E jest spowodowane wirusem RNA pochodzenia wodnego, występującym endemicznie w Meksyku, Azii i Afryce. Powoduje on piorunujące zapalenie wątrooy u ciężarnych.
Objawy kliniczne:
a. Faza prodromalna. Pojawia się ona po okresie inkubacji i charakteryzuje się objawami nieswoistymi, takimi jak: anoreksja," niewielkiego stopnia gorączka i ogólne złe samopoczucie.
b. Faza żółtaczkowa. Faza ta pojawia się następnie u części chorych i charakteryzuje się zażółceniem powłok ciała, ciemnym moczem i odbarwionymi stolcami. Wątroba zazwyczaj jest powiększona i tkliwa.
c. U chorych zakażonych wirusem HBV mogą się pojawiać objawy pozawątrobowe choroby (np. pokrzywka^ bóle stawów, zapalenie stawów).
d. Piorunująca niewydolność wątroby. LJ mniejszej części chorych z piorunującą niewydolnością wątroby pojawia się encefalopatia, koagulopatia i żółtaczka.
W działaniach profilaktycznych należy rozważyć środowisko rodzinne i kontakty
seksualne.
□ Zapalenie wątroby A. Stosuje się domięśniowo immunoglobulinę w czasie do 2 tygodni od narażenia na zakażenie.
□ Zapalenie wątroby B. Należy podać immunoglobulinę i szczepionkę w ciągu tygodnia od narażenia ha działanie HFV.
□ Zapaleniu wątroby C i zapaleniu wątroby non-A, non-B. noti-C można przeciwdziałać również przez podawanie odpowiednich immunogiobulin.
1