Należą tu gram-ujemne pałeczki, które wywołują u człowieka i zwierząt wiele chorób, głównie przewodu pokarmowego Zakażenia wywołane u ludzi dzieli się na: l)zakazenia durowe (dur brzuszny i dury rzekome) oraz 2) toksykoinfekcje pokarmowe. Zakażenia bakteriami z rodzaju Salmonello szerzą się przez kontakt, zanieczyszczone pokarmy i wodę pitną. Możliwe jest także przenoszenie tych bakterii na glebę w czasie rolniczego wykorzystania ścieków oraz osadów ściekowych.
Pospolitym pasożytem tego rodzaju jest Ascaris lumbricoides — glista ludzka, która występuje na obszarach całego świata, gnieżdżąc się w jelicie cienkim człowieka. Samica składa do 2S0 tys. jaj dziennie, które wydostają się wraz z fekaliami do kanalizacji lub otoczenia. Człowiek zaraza się połykając jaja wraz z zanieczyszczonym pokarmem np. surowymi warzywami lub owocami hodowanymi na glebie nawożonej fekaliami lub z zakażoną wodą. Z połkniętych jaj wylęgają się w jelicie cienkim larwy. Larwy przebijają ścianę jelita i przedostają się przez wątrobę, serce i płuca do tchawicy i jamy ustnej. Po ponownym połknięciu osiedlają się w jelicie cienkim, gdzie przechodzą w postać dojrzałą i znoszą jaja. Rysunek 10 przedstawia róZne stadia rozwojowe jaja glisty ludzkiej.
Rys. 10 Ascaris lumbricoides. I - jaja zapłodnione, 2 - jajo nie zapłodnione, 3 - jajo inwazyjne, 4 - larwa, (pow. 6000x, wg. Mattesa).
Dla człowieka chorobotwórczy jest gatunek tego rodzaju Trichocephalus tnchiums (włosogłówka ludzka). Jest to kosmopolityczny pasożyt jelita grubego i ślepego. Jaja tego nicienia są brązowozółte. beczułkowate. Na każdym biegunie jaja znajduje się przezroczysty czop (Rys. 11). Człowiek zaraża się przez połknięcie jaj inwazyjnych wraz z pożywieniem lub wodą.
Rys. 11 Trichocephalus trichiurus, jajo.
Do tego rodzaju należą: Toxocara canis (glista psia) i Teucocara cali (glista kocia). Są to kosmopolityczne nicienie, które byntfą w jelicie cienkim tych zwierząt. Zakażeniu tymi pasożytami może ulec człowiek lecz w jego organizmie nie osiągają dojrzałości. Wywohyą natomiast zespół larwy trzewnej
39