15
iw
importu. Sprawowanie przez centralą kluczowych funkcji zapewnia skoordynowane i jednolite działanie całego systemu [79, s. 181]*.
Tabela 3
Dywersyfikacja produkcji a struktury organizacyjne
Kraj |
Rok |
Udział organizacji o wysoko zdywersy fi ko wanej produkcji |
Udział organizacji o dywizjonalnej strukturze (%) |
Wielkość próby badawczej |
Wielka Brytania |
1950 |
25 |
13 |
92 |
1960 |
45 |
• 34 |
92 | |
1970 |
60 |
72 |
96 | |
USA |
1949 |
32 |
20 |
189 |
1959 |
44 |
50 |
207 | |
1969 |
57 |
77 |
183 | |
RFN |
1950 |
89 |
5 |
99 |
1960 |
50 |
15 |
99 | |
1970 |
56 |
.50 |
100 | |
Francja |
1950 |
37 |
6 |
100 |
1960 |
45 |
21 |
100 | |
1970 |
52 |
54 ‘ |
100 | |
Włochy |
1950 |
46 |
6 |
94 |
1960 |
. 57 * |
17 |
94 | |
1970 |
60 |
48 |
100 |
Na podstawie [74].
Wykiytą przez Chandlera zależność potwierdziły wyniki badań (tab. 3.) prowadzonych w pięciu krajach: Wielkiej Brytanii, USA, RFN, Francji i Włoszech. Wskazują one, że rosnącej liczbie organizacji o wysokim stopniu dywersyfikacji produkcji towarzyszyło zwiększenie się liczby organizacji o dywizjonalnej strukturze organizacyjnej [26], Dywersyfikacja produkcji jednak wyraźnie wyprzedzała zmiany w strukturze. Organizacje, które przyjęły strategię dywersyfikacji, często przez wiele lat kontynuowały swoją działalność, stosując strukturę pionów scalonych (rys. 8.).
Franco [26] tłumacz)' to zjawisko brakiem ostrej konkurencji rynkowej. Wyraźne zmniejszenie się pod koniec łat sześćdziesiątych liczby organizacji ze zdywersyfikowaną produkcją i strukturą pionów scalonych jest, jego zdaniem, wynikiem zaostrzonej rywalizacji w zdobywaniu rynków zbytu. Potwierdziły to wyniki badań P.N. Khandwalli w USA [45] i A. Kicsera w RFN [46], które ujawniły pozytywną zależność między konkurencją na rynku a wprowadzeniem do praktyki dywizjonalnych struktur organizacyjnych (współczynniki korelacji są równe odpowiednio: r = 0,22 i r = 0,29).
Dlaczego kierownictwa organizacji o realizowanym przy ostrej konkurencji rynkowej zdywersyfikowanym programie produkcji decyduje się na przyjęcie nowego rozwiązania strukturalnego? Wydaje się, że w takich warunkach istnieje możliwość podejmowania
Schematy organizacyjne różnych typów struktur zilustrowano na rys. 33.
1950
RFN
Francja
Włochy
1960 1970 19A9 1959 1969 1950 1960 1970 1950 1960 1970 1950 1960 1970
[ | | ||| organizacje ze zdywersyfikowaną produkcją i strukturą pionów scalonych
--1 organizacje o dywizjonalnej strukturze i słabo zdywersyfikowanej produkcji
Rys. 8. Organizacje ze zdywersyfikowaną produkcją i strukturą pionów scalonych oraz organizacje o dywizjonalnej strukturze i słabo zdywersyfikowanej produkcji w pięciu krajach [Al]
Fig. 8. Organizations with diversitied production and structure and organizations willi divisional structure and limited diversification of production in five difFerent countries
Rys.9. Przyczyny i skutki wdrażania dywizjonolnych struktur organizacyjnych Fig.9. Reasons and results of iinpleinentatin of divisional organizational structur