skanuj0031

•    nasilenie skurczów przewodu pokarmowego

•    rozszerzanie/ kurczenie pęcherza moczowego

Większość narządów wewnętrznych jest unerwiana zarówno przez włókna układu współczulnego, jak i przywspółczulncgo. Obie części tego układu działają jednocześnie, a harmonijna praca danego narządu jest elektem ich współdziałania.

Układ współczulny, sympaty czny - część autonomicznego układu nerwowego, odpowiadająca za przygotowanie organizmu do walki bądź ucieczki. Jest on aktywny w czasie stresu i powoduje następujące reakcje organizmu:

•    wzmożone wydzielanie gęstej śliny.

•    szybsza praca serca.

•    zwiększenie dostawy glukozy do mięśni i mózgu przez rozkład glikogenu w wątrobie.

•    rozszerzenie źrenic.

® rozkurcz mięśnia rzęskowego oka (zwolnienie akomodacji).

•    straszenie włosów.

® wydzielanie potu na dłoniach.

•    reakcja "walcz albo uciekaj"

•    rozkurcz mięśnia wypicracza moczu i jednoczesny skurcz mięśnia zwieracza cewki moczowej (trzymanie moczu),

« pobudzenie nadnerczy do produkcji adrenaliny (hormonu walki),

•    wzmaga skurcz mięśni gładkich

® podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi poprzez zwężenie naczyń krwionośnych,

•    rozszerzenie mięśni oskrzeli w płucach.

Po zniknięciu zagrożenia, układ len wyłącza się. a efekty jego pobudzenia są likwidowane przez układ przywspółczulny.

Ncurotransmiterem układu we włóknach przedzwojowych jest acetylocholina, która działa na receptory nikotynowe. W odpowiedzi włókna zaz.wojwe wydzielają noradrenalinę, a przy długotrwałym działaniu także adrenalinę, które z. kolei działają na receptor adrcncrgiczny.

Ośrodki układu przywspółczulncgo znajdują się w istocie szarej pośrcdnio-bocznej rdzenia kręgowego.

Włókna wychodzące z rdzenia tworzą wzdłuż przełyku pnie współczulne. które zawierają zwoje.

Składają się na nie:

zwój szyjny górny, środkowy i dolny

zwój szyj no-piersiowy

zwoje piersiowe, lędźwiowe i krzyżowe

Układ przywspółczulny, parasympatyczny - podukład autonomicznego układu nerwowego odpowiedzialny za odpoczynek organizmu i poprawę trawienia. W uproszczeniu można powiedzieć, że działa on antagonistycznic (odwrotnie) do układu współczulnego. Włókna nerwowe układu przywspółczulncgo wychodzą z pnia mózgu. Większość z nich przebiega wspólnie z nerwem błędnym, dochodząc do płuc. serca, żołądka, jelit, wątroby itp. W układzie tym. podobnie jak w układzie współczulnym. występują zwoje, leżące w pobliżu unerwianych narządów lub w samych narządach oraz sploty (np. splot sercowy, płucny), natomiast w przeciwieństwie do niego układ przywspółczulny nic reaguje jako całość, lecz aktywizuje tylko te funkcje, które są niezbędne w danym czasie. Ncurotransmiterem układu jest wyłącznic acetylocholina (zarówno we włóknach przed- jak i zazwojwych). Działa on na receptor muskarynowy i receptor nikotynowy.

Ośrodki układu przywspółczulncgo znajdują się w odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego (S2-S4) oraz w jądrach przywspółczulnych nerwów czaszkowych III. VII, IX i X.

Czynności układu ® zwężanie źrenicy

•    hamowanie wydzielania śliny

•    hamowanie czynności serca (zmniejszanie siły skurczu)