•"J-Łołuje powstanie własnego pola magnetycznego o zwrocie linii sił iwnym do linii sił pola H0.
Przeciwnie skierowane linie sił wytworzonego przez cząsteczkę pola letycznego powodują, że na protony w cząsteczce benzenu będzie •ać pole magnetyczne o mniejszym natężeniu. Nakładanie się zewnęt-go pola magnetycznego o natężeniu H0 i wtórnego pola o natężeniu sprawia, że jądro atomu wodoru w czasie rezonansu znajduje się polu, którego efektywne natężenie Hct jest niższe niż natężenie pola ętrznego:
Indukowane pole magnetyczne H' jest proporcjonalne do natężenia łożonego pola H0:
(6.7)
współczynnik proporcjonalności.
Po połączeniu równań (6.6) i (6.7) powstaje zależność:
(6.8)
He( = H0 — oH0 Hct = H0(\ —a)
Bezwymiarowy współczynnik a nosi nazwę stałej ekranowania lub rrzesłaniania. Oczywiście ekranowanie jest tym większe, im większa jest irstość elektronowa wokół badanego jądra.
Stała ekranowania a jest w pierwszym przybliżeniu zależna od *:zkladu gęstości elektronowej wokół protonu, a tym samym warunek -rzonansu dla protonów znajdujących się w różnych grupach (—CH3, —OH) będzie różny:
(6.9)
v = 1 —a)
Tego rodzaju przesunięcie częstości rezonansowych protonów v, znajdujących się w różnym otoczeniu, nazywa się przesunięciem chemicznym. Pomiar przesunięcia sygnału rezonansowego protonu znajdującego r.e w określonym otoczeniu chemicznym dokonuje się względem wzorca, najczęściej tetrametylosilanu (TMS).
Jeżeli natężenie pola magnetycznego H0 jest stałe, to przesunięcie chemiczne określone jest równaniem:
6 =
• 106
jazie:
i vwz — częstości rezonansowe odpowiednio próbki i wzorca.