i Bodowa i podział koenzymów.
k -enzymy, substancje niebiałkowe, drobnocząsteczkowe, będące jednym z dwóch komponentów enzymów liczonych, zawierające zazwyczaj w swym składzie fosfor. Są bardzo luźno związane z częścią białkową enzymu (apoenzymem) i mogą łatwo od niej oddysocjować (dysocjacja).
Sam koenzym, jak i apoenzym nie przejawiają katalitycznego działania, enzym wykazuje aktywność tylko wtedy, gdy oba komponenty są połączone ze sobą (tzw. holoenzym). Przykładem koenzymów są koenzymy dehydrogenaz, które mogą katalizować zarówno reakcje uwodornienia, jak i odwodomienia - zależnie od apoenzymu. Należą tu NAD, NADP, FAD (dinukleotyd flawino-adeninowy).
Podział:
Z punktu widzenia chemicznego witaminy należą do różnych grup związków organicznych, a jedynie ich znaczenie dla organizmów żywych pozwala opisywać je pod wspólną nazwą. Z tego też powodu tradycyjnie witaminy dzieli się na:
• rozpuszczalne w wodzie
o witamina C (kwas askorbinowy) o witamina Bt (tiamina) o witamina B2 (ryboflawina)
o witamina B3 (niacyna, witamina PP, kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego) o witamina B5 (kwas pantotenowy) o witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal,adermina) o witamina Bu (kwas foliowy) o witamina B12 (cyjanokobalamina) o witamina H (biotyna)
o Witamina P (mieszanina pochodnych flawonoidowych np. hesperydyna,rutyna)
• rozpuszczalne w tłuszczach
o Witamina A (retinol i jego pochodne) o Witamina D (cholekalcyferol i pochodne) o Witamina E (tokoferol) o Witamina K (fitochinon)
Czasami za witaminę (F) uważa się także nienasycone kwasy tłuszczowe, nie jest to jednak powszechnie zaakceptowany pogląd. Czasami do witamin zaliczane są też Kwas liponowy (rzekoma witamina N) oraz seria związków oznaczanych jako witaminy B z indeksem wyższym niż 12, np: kwas orotowy (Bi3), kwas pangamowy (Bis) amigdalina (Bn) - nie jest to jednak powszechnie przyjęte.
Podział ten jest istotny, z co najmniej dwóch powodów: