slajd0

(i u

WW/fy VI

+

Czyli o ewolucji budowy anatomicznej łodygi

Ewolucja formy życiowej

Zróżnicowanie się pierwszych roślin ląilitwyrh mimżiw wyjaśnił'? |olm (tiia|ildi-ju tlił |i|łi4tldlllćinld iwiulld, rozsiewania zarodników i wzmocnienie wytrzymałości mechaniczno) ciała Punkiem stadu ewolucji mogła być morfologia typu Cooksonia W trakcie radiacji zaszły' zwiększenie rozmiarów ciała oraz przewyższanie, spłaszczanie, redukcja i zrastanie się telomów (patrz teoria teiomowa) Nasz model dobrze wyjaśnia morfologię form kopalnych, ale w niewielkim stopniu współczesnych roślin.

BU

j Jaką funkcję może pełnić łodyga?

| • Światło dociera jedynie do zewnętrznych warstw . komórek łodygi - tylko one mogą efektywnie prowadzić fotosyntezę

i Wzmocnienie zewnętrznych warstw komórek przez lignifikację ich ścian zapewnia większą sztywność łodygi niż wzmocnienie warstw wewnętrznych; lignifikacja ściany komórkowej prowadzi jednak do obumarcia komórki

i WNIOSEK: pogodzenie asymilacyjnej i mechanicznej funkcji iodygi jest trudne

„Szkielet” hydrostatyczny

■    Woda - podobnie jak inne ciecze - jesl nieściśliwa

■    Komórki w stanie turgoru są stosunkowo sztywnym elementem konstrukcyjnym - póki są w stanie turgoru

■    Aby zapobiec utracie turgoru komórek, roślina musi mieć sprawny system transportu wody

■    PROBLEM: jak duże ciało rośliny może podtrzymać jedynie .szkielet" hydrostatyczny?

	i 'i ^ Jaka jest maksymalna wysokość łodygi? : li' '
i®	Maksymalna wysokość walca zależy od gęstości i sprężystości materiału, z którego jest zbudowany * Wzór Eulera na maksymalną wysokość walca: :Hmax= C(E/p)^1/3 D2/3
jBHI	i.jgdzie: C - stała, E - modu) Younga (współczynnik {{sprężystości właściwej), p - gęstość ciała, D - średnica ^f walca ii Orewno - martwe komórki o zlignifikowanych ścianach
	i ma mniejszą gęstość i większą sprężystość od
	żywych, uwodnionych komórek, a zatem pędy zdrewniałe mogą być wyższe od niozdrewniałych

Wysokość pędu jako funkcja średnicy łodygi

■    wnioski: |^lor

■    Tylko mchy 1 _l(f

mogą mieć * pędy    Jf

niezdrewniałe ¹⁰

■    Inne rośliny

. x 10*

muszą mieć pędy

wzmocnione ¹⁰' za pomocą komórok o    io’-

zdrewniałych ścianach    io*-

10“' 10* 10* 10' 10* 10' Log_u śr+Snloy pf*tu