Sprawdzian semestralny cz 1

Zadanie 65.

Przeczytaj tekst źródłowy i wykonaj polecenia A, B, C, D, podkreślając właściwe rozwiązanie.

<y

N

cc

„Ustanawiamy zatem [...] aby odtąd nikt z jakichkolwiek przyczyn z drugimi nie spierał się, nie wojował, ale tylko jedna strona [stan] drugą powinna pozostawić przy następujących religijnych i ogólnych postanowieniach ułożonego pokoju powszechnego.

Nie ma też cesarski Majestat, My, ani elektorowie, ni książęta, ni stany świętego państwa, prześladować żadnego stanu państwa z powodu konfesji [wyznania] augsburskiej, [...] lecz tylko ma pozostawić w spokoju przy tejże religii.

W zamian zaś stany, które należą do wyznania augsburskiego w równej mierze mają pozostawić bez nagabywania przy ich religii rzymski Majestat cesarski, Nas i elektorów, książąt i inne stany państwa świętego, które stoją przy starej religii.

Jednak wszyscy inni, którzy do jednej z wyżej wymienionych religii nie należą, nie mają być niniejszym pokojem objęci, lecz zupełnie 'wyłączeni.

[...] Gdzie arcybiskup, biskup, prałat lub inny ze stanu duchownego od naszej starej religii odstąpiłby, aby tenże swoje [...] beneficja [...] bezzwłocznie [...] opuścił i aby kapitułom i tym, którym wedle prawa kościelnego lub zwyczajów kościelnych i fundacyjnych to przysługuje, było dozwolonym jakąś osobę, do starej religii naieżącą, wybrać i ordynować. [...]

Ponieważ zaś w wielu wolnych miastach Rzeszy obydwie religie były uznawane, to także nadal mają tam pozostać i każda część drugą pozostawić w spokoju przy swojej religii [...]”

■o

o

a

o

-o

O ”

a

._ .SL

I!

-S o

i o i

i

źródło: Źródła i materiały do nauczenia historii, red. 5. Sierpowski, Graf-Punkt, Warszawa 1998, s. 94, 95.

u &

-i ^! s i

k | i! i

v ! 3 v rai 2 i ]j> £ o

i p E 8 -o — ° ° *5? ■-

¹— M N ^

-O^- .£? N -53 fl) U W o

^ n 8 ra •_ O o, o

-i-’ N _ l/)

O S3 3) 'a _ .SP & c

tii ^    '=r-    ł-

(3

A.    Powyższe źródło jest tekstem:

konfederacji warszawskiej ;■ unii brzeskiej JG pokoju religijnego w Augsburgu a ebyktu nantejskiego

B.    Do wydarzenia opisanego w źródle doszło w roku:

1572 :• 1596 X 1555 j 1598

C.    Wydarzenie opisane w źródle dotyczy:

Anglii a Francji >{ krajów niemieckich a Polski

D.    Wyznaniem augsburskim w tekście nazywa się:

Xluteranizm s kalwinizm a arianizm j greko-katolicyzm Zadanie 36. j

rzeanalizuj tekst źródłowy i 'wykonaj polecenia A, 3, C, D.

„Ludzie rodzą się i żyją wolnymi i równymi co do prawa. [...]

Celem wszelkiego zrzeszenia politycznego jest utrzymanie przyrodzonych i nieulegających przedawnieniu praw człowieka. Prawa te są: wolność, własność, bezpieczeństwo i opór przeciwko uciskowi.

Źródło wszelkiej władzy tkwi w narodzie. [...]

Wolność poiega na tym, że wolno każdemu czynić wszystko, co tylko, co nie jest ze szkodą drugiego [...] Ustawa jest wyrazem woli ogółu. Wszyscy obywatele mają prawo współuczestniczyć osobiście lub przez przedstawicieli w tworzeniu ustaw. [...]

Nikt nie może być oskarżony, aresztowany ani więziony poza wypadkami określonymi ściśle przez ustawę [...].

Wolna wymiana myśli i poglądów jest jednym z najcenniejszych praw człowieka. [...] własność jest prawem nietykalnym i świętym [...]”.

0)

‘w* £

c

Zl >

0    :

a £7

1    i

0    u ” u « .££ c ‘5*

"O

ai ‘a,

1    *

O

O. (U

"O y

O

3 O. l/l <5

rt o

O. CL O -7-

D B

E i

¹ o

_!_ŹJ

N n

U O. J ?

-----1--i >> sr

I §-1. ^

X »i u O-jTJ N

g § 3 ^ ^N_ i ’N «

Cj 3    ^

n £ ° M; y ^ § 2

r

^ ra O-

<u

— N 't

P łlż

DO O

o d a

Źródło: M. Kopczyński, Poznać przeszłość, zrozumieć dziś. Podręcznik do historii. Klasa II liceum i technikum (czasy nowożytne), cz. 2: 1697 —1871, STENTOR, Warszawa 2006, s. 36, 87.

i. Określ charakter powyższego źródła.

ftt.oiSt

>. Wskaż tytuł powyższego źródła.

Konstytucja 3 maja X- Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela Konstytucja francuska uchwalona po przewrocie 18 brumaire'a Konstytucja Księstwa Warszawskiego

5

t-l N

s 8

N O

nacz datę roczną powstania źródła.

1739

179 i

1807

D. Uzasadnij tezę, że przytoczony tekst zaprzecza idei monarchii absolutystycznej.

pO<juitwc&    d^-citeta- aaosą, pemo

Zadanie 89.

Przeczytaj poniższy fragment artykułu historycznego, a następnie na jego podstawie oraz wiedzy pozaźródłowej określ, czy zdania w tabeli są prawdziwe, czy fałszywe, wpisując obok nich: „prawda” lub „fałsz”.

„Zgodnie z układem Szwecja miała otrzymać Prusy Królewskie, Kujawy, północne Mazowsze i Podlasie oraz Żmudź i lenno kurlandzkie. Brandenburgii zagwarantowano Wielkopolskę, a Bogusławo-

(U    0)

-2

N E ZZ TJ CJ

3 C

9 3 -§

~D P

— O

00

•u

O O r “Ti

--W O)

N CL —

-o § 2l %