stosunki wyznaniowe

Tezy do zaliczenia przedmiotu „stosunki wyznaniowe"

( zaliczenie pisemne na ocenę dla III r. politologii, w semestrze zim. 2013/2014 r.)

Po zaliczenia iv.    : .    . . opanować / powtórzyć / uporządkować sobie

niżej wskazane kwestie, aby takie po zakończeniu przedmiotu potrafić samodzielnie i trafnie:

1)    Objaśniać istotę religii (według tez a, b, c wyszczególnionych w temacie 1); umieć wskazać (także na mapie świata i Europy) skupiska wyznawców tzw. wielkich religii świata oraz wyznań wyróżnianych w chrześcijaństwie; należy także ogólnie znać liczbę wyznawców głównych rekgu świata.

2)    Umieć opisywać i porównywać strukturę wyznaniową ludności Polski w latach 1918-2010 (dane liczbowe l procentowe); znać oficjalne nazwy I liczebność największych kościołów l związków wyznaniowych istniejących w Polsce.

3)    W odniesieniu do idei wolności sumienia! wyznania/religiinalezy opanowaćw ogólnym zakresie histonę idei; umieć objaśnić istotę tej wolność, jej zakres podmiotowy i przedmiotowy; umieć wskazać i objaśnić przesłanki ograniczania uzewnętrzniania wolności sumienia i reiga; przyjrzeć się wyrażeniu powyższych rozwiązań w aktach prawa międzynarodowego i w prawie polskim (konstytucja oraz polskie przepisy ustawowe).

4)    W odniesieniu do modeli stosunków państwo-kościół należy opanować w ogólnym zakresie dzieje systemu powiązania państwa i związków wyznaniowych oraz systemu rozdziału państwa i związków wyznaniowych (z uwzględnieniem kluczowych faktów i dat!). Umieć opisać współczesny świat (z użyciem mapy politycznej świata) pod kątem występowania obu modeli Iw powiązaniu ze specyfiką religijną danego państwa; należy znać cechy systemu powiązania i systemu rozdziału, umieć objaśnić pojęcie .charakter państwa’ w danym systemie; umieć pokazać jak model rozdziału przekłada się (w przeszłości I obecnie) na konkretne uregulowania prawne ( w tym przypadku chodzi o znajomość treści francuskiej ustawy z 1905 r. i treść sowieckiego dekretu z 1918 r.).

5)    Należy znać ustalenia Soboru Watykańskiego li w kwestu poglądu Kościoła katolickiego na optimum relacji kościół-państwo oraz samookreśleme roli Kościoła katolickiego we współczesnym państwie i w sferze życia publicznego. Umieć wymienić i scharakteryzować zasady nauczania społecznego Kościoła katohckiego; umieć wskazać przykłady implementaql tych zasad np. w przepisach polskiej konstytucji

z 1997 r.; ponadto należy znać treść i umieć objaśnić różnicę między pojęciami: .zasady katolickiej nauki społecznej* I .wartości chrześcijańskie*.

6)    Umieć opisać istotę i porównać stosunki wyznaniowe w Polsce w latach 1918-1939 oraz 1945-1989 (chodzi o przyjęte modele normatywne); um»eć zilustrować sekuiaryzacyjnę/laicyzacyjne działania władz państwowych w Polsce w okresie komunistycznym.

7)    Umieć wymienić konstytucyjne zasady stosunków wyznaniowych zawarte w polskiej konstytucji

z 1997 r. ( należy zwrócić uwagę na sposób »ch wyrażenia w przepisach konstytucyjnych oraz umiejscowienie w tekście konstytucji !!!); umieć wyliczyć źródła prawa wyznaniowego obowiązujące w Polsce; znać istotę konkordatu w zakresie wskazanym w temacie 9 teza .a* oraz pokazać ją na przykładzie konkordatu polskiego z 1993 r.; umieć wymienić państwa postkomunistyczne posiadające umowy o charakterze konkordatowym.

8)    Należy znać polską ustawę o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 1989 r., to jest umieć opisać jej systematykę i ogólnie wskazać jakie kwestie są regulowane przez ustawę; znać specyfikę systemu regulowania statusu prawnego kościołów i związków wyznaniowych w Polsce; umieć opisać procedurę tworzenia nowych kościołów i związków wyznaniowych w Polsce.

9)    Umieć scharakteryzować zakres uprawnień kościołów i związków wyznaniowych gwarantowanych im w pawie polskim; wymienić I objaśnić źródła finansowania działalności instytucji kościelnych w Polsce; umieć wyliczyć zasady zwrotu mienia kościelnego kościelnym osobom prawnym oraz wskazać podstawę prawną tego postępowania.

10)    Należy znać zakres wpływu państwa na obsadzane stanowisk kosce Iny ch w Polsce oraz zakres nadzoru państwa nad działalnością związków wyznaniowych; umieć objaśnić istotę, podać przykłady oraz wskazać podstawę prawną działalności związków wyznaniowych w dziedzinie kultowej, oświatowo-wychowawczej (np. zasady nauczania religii w szkołach publicznych), opekuńczej i kulturalnej w Polsce współczesnej.

Obowiązkiem każdego Studenta jest ponadto opanowanie pojęć kluczowych podanych przy każdym temacie. Należy poznać ich etymologię (często jest to ważna informacja wstępna) oraz umieć objaśnić Istotę tych pojęć. Jest to zasób wiedzy przewidywany do skontrolowania w trakcie sprawdzianu zaliczeniowego.

Oprać dr 8 Górowska;

(mater>ał przekazano Studentom mailem 13 stycznia 2014 r.)