strona (71)

Ryc. 39. Pionizacja na stole pionizacyjnym z jednym punktem stabilizacji, pasem, na wysokości kolan. Górna część ciała wsparta na kulach łokciowych. Wzmacnia się w ten sposób kończyny górne i przygotowuje do nauki chodzenia.

gotowaniem głównie układu krążcnio-wo-naczyniowego. Przy braku odchyleń, może być pominięta. Właściwa nauka chodzenia rozpoczyna się od ćwiczeń w barierkach. Zanim to nastąpi, pacjent musi opanować lokomocję za pomocą wózka inwalidzkiego, która stanowi ogniwo przejściowe w nauce chodzenia. Przesiadanie się z łóżka na wózek i odwrotnie, jazda na wózku po równym podłożu, zsiadanie z wózka na podłoże i powrót, to umiejętności, które chory powinien sobie przyswoić w celu swobodnego poruszania się. Jeżeli przewiduje się, że jazda na wózku będzie stanowiła stale jeden ze sposobów poruszania się, to doskonalenie powinno iść dalej i objąć naukę jazdy po równiach pochyłych i prawidłowe manewrowanie wózkiem.

W barierkach dużą uwagę przywiązuje się do ćwiczeń równoważnych, sterowanych górą (np. przenoszenia ciężkiej piłki kończynami górnymi) i dołem (np. wykroki, stania na jednej nodze). Ważną rolę spełniają ćwiczenia z balansem miednicy. Uzyskuje się przez to prawidłowe obciążenie kończyny, decydujące w późniejszych etapach nauki chodzenia o jej powodzeniu. Prowadzenie zajęć w barierkach pozwala na au-toasekurację, zwiększając tym samym poczucie bezpieczeństwa. Po opanowaniu umiejętności prawidłowego rozkładania ciężaru na obie kończyny równomiernie, przechodzi się do nauki chodzenia ze swobodnym pokonywaniem dystansu. W początkowej fazie, ze względu na dobre podparcie kończyn górnych, prowadzi się te zajęcia w barierkach, zwracając uwagę na prawidłowość poszczególnych faz chodu. Najczęściej spotykane błędy na tym etapie nauki chodzenia to skracanie czasu fazy podporu i długości kroku. Nieprawidłowości te powoduje występowanie bólu, obawa przed nim lub inne zahamowania. Konsekwencją tych błędów jest najczęściej chód krokiem dostawnym.

Po opanowaniu chodzenia krokiem czterotaktowym w barierkach prowadzi się naukę chodzenia poza ich obrębem. Moment ten jest bardzo ważny z emocjonalnego punktu widzenia. Obawa przed upadkiem jest przyczyną powodującą nieproporcjonalnie duże do wysiłku objawy zmęczenia. Moment wyjścia z barierek wymaga bardzo dobrej asekuracji. Przy dużych oporach chorego w tym momencie można wprowadzić (wyjątkowo) pośredni etap chodzenia w balkonikach. Przy podejmowaniu takiej decyzji należy kierować się względami obiektywnymi, takimi jak podeszły wiek, nasilone procesy miażdżycy, inne choroby towarzyszące, obniżające wydolność ogólną do minimum. Brak wyżej wymienionych komplikacji eliminuje etap nauki chodzenia w balkoniku. Początki chodzenia o kulach są często decydującym momentem w wyrobieniu prawidłowego stereotypu chodu.

Dalsza nauka chodzenia to w zasadzie wydłużanie dystansów do jednorazowego pokonania i zmniejszania liczby pomocy ortopedycznych (kule łokciowe,

71