społy ćwiczących formowane są na podstawie następujących kryteriów:
1) stan funkcjonalny,
2) rodzaj schorzenia,
3) stan ogólny,
4) wskazania do ćwiczeń,
5) wiek i płeć.
Stan funkcjonalny i rodzaj schorzenia określają między innymi pozycje, w jakich ćwiczenia te będą mogły być prowadzone. Stan ogólny, a zwłaszcza przeciwwskazania, decydują o możliwości obciążenia wysiłkiem. Wielkość obciążenia musi być dostosowana do możliwości najsłabszego pacjenta w danej grupie, tak by ćwiczenia „za trudne" nie utrwalały kompleksu kalectwa i przez to nie szkodziły.
Podział wg wieku dokonywany jest na zasadach ogólnie przyjętych w prowadzeniu ćwiczeń tego typu z ludźmi zdrowymi, a dodatkowo w dużym stopniu uwarunkowany jest specyfiką jednostki chorobowej. Pod kątem kryterium wieku w kinezyterapii przyjęty jest następujący podział: dania ruchowego, które ma być na podstawie wyobraźni ilustrowane ruchem. Ten sposób wymaga znacznego rozwoju psychiki i dlatego stosowany może być u dzieci nieco starszych, gwarantuje łączność rozwoju fizycznego z umysłowym, co w tym okresie życia jest bardzo istotne. Nakładająca się na ten etap intensywnego rozwoju umysłowego i fizycznego patologia utrudnia znacznie zadania, które stoją przed kinezyterapią.
Krótki czas ćwiczeń ogólnokondycyj-nych nie jest podyktowany małą wydolnością fizyczną, tylko małą zdolnością do koncentracji uwagi przez dłuższy czas.
Wiek 7—13 lat
Ten przedział wiekowy charakteryzuje się dobrym poziomem sprawności, naturalnym zamiłowaniem do ruchu i odpowiednią koncentracją uwagi. Należy zwracać uwagę na dobór odpowiednich gier i zabaw, a także innych forrn ruchu.
Wiek |
Forma prowadzenia zajęć |
Czas jednostki lekcyjnej |
4—6 lat (dzieci przedszkolne) |
Zabawowa: a) naśladownictwa ruchowego, b) opowieści ruchowej, |
20—30 min |
7—13 lat (dzieci w młodszym wieku szkolnym) |
c) gry i zabawy ruchowe, tory przeszkód. |
30—45 min |
14—17 lat (dzieci i młodzież w starszym wieku szkolnym) |
Gry i zabawy ruchowe ze współzawodnictwem, gry i zabawy sportowe, elementy treningu sportowego adaptowane do wymagań rozwoju ogólnego i choroby. |
45—90 min |
18—60 lat (dorośli) |
Forma ścisła, gry i zabawy, elementy treningu sportowego kształtującego głównie siłę i wytrzymałość. |
45—90 min |
od 61 do późnej starości (geriatrycy) |
Forma ścisła, zadaniowa. |
30 min |
Wiek 4—6 lat
Naśladownictwo ruchowe polega na demonstracji zadania ruchowego przez terapeutę, a ćwiczący dzięki wzrokowej obserwacji wiernie naśladują pokazywane wzorce. Natomiast opowieść ruchowa polega na słownym objaśnieniu za-
Wiek 14—17 lat
Okres pokwitania to okres obniżonej sprawności fizycznej, pomnożony przez brak psychicznej motywacji do jakiejkolwiek formy aktywności ruchowej. Należy to uwzględnić w planowaniu i prowadzeniu zajęć.
78