str (12)

• ł IVMII I liiinuwii limu|ii(iifK.ju |#i

2 krok. Zapisanie danych zadania.

0,5 mola 2 KN0₃

x gramów 2 KN0₂ + 0₂

3    krok. Odpowiednie odczytanie równania.

2 KN0₃ 2 mole

2 KN0₂ + 0₂ 170 g

4    krok. Porównanie informacji zawartych w 2 i 3 kroku.

0,5 mola 2 KN0₃ 2 mole

X g

2 KN0₂ + 0₂ 170 g

5 krok. Zapisanie odpowiedniej proporcji i jej rozwiązanie.

0,5 molaKNQ₃ _ x gKNQ₂ 2 mole KN0₃ 170gKNO₂

₌ 04S_SU070_{A =}

2 mole    ^6    2

Odpowiedź: W wyniku termicznego rozkładu 0,5 mola KN0₃ powstaje 42,5 g KN0₂.

Obliczenia oparte na równaniach reakcji dla reagentów zmieszanych w stosunku niestechiometrycznym

W wypadku, gdy reagenty użyte w doświadczeniu zostały zmieszane w stosunku niestechiometrycznym, substrat dodany w nadmiarze pozostaje częściowo niezużyty, a produktu powstaje tylko tyle, ile pozwolił substrat, którego było mniej. Wynika z tego, jak bardzo ważne jest sprawdzenie, czy wszystkie substraty zostały użyte w odpowiednich proporcjach.

Przykład

Do otrzymania chlorowodoru wzięto 10 moli chloru i 15 moli wodoru. Oblicz, ile moli chlorowodoru powstało w wyniku tej reakcji.

Rozwiązanie

1    krok. Napisanie równania reakcji.

H₂ + Cl₂ —. 2 HC1

2    krok. Sprawdzenie, który substrat został użyty w nadmiarze. Przy założeniu, że przere-agowała cała ilość chloru, możemy obliczyć, ile było potrzebnych moli wodoru.

x moli 10 moli H₂ + Cl₂ — 2 HC1 1 mol 1 mol

X moli 1 1₂ _ 10 moli ( I

ImolH, lmolCl?

= 10 moli

10 moli • lmol 1 mol

Aby przereagował cały chlor, potrzeba 10 moli wodoru, stąd wniosek, że wodór byl u/vi w nadmiarze. O ilości powstającego chlorowodoru zadecyduje więc liczba moli chloi u ' krok. Obliczenie, ile moli chlorowodoru otrzymamy.

10 moli x moli H₂ + Cl₂ — 2 HC1 nadmiar 1 mol 2 mole

10 moli Cl₂ _ x moli HC1 1 mol Cl₂ 2 mole HC1

= 20 moli

10 moli • 2 mole 1 mol

Odpowiedź: W powyższej reakcji wytworzy się 20 moli chlorowodoru, a część wodoru po /ostanie niezużyta, gdyż było go zbyt dużo.

Przykład

Przeprowadzono reakcję zobojętniania, używając do tego celu 10 g wodorotlenku sodi i 14 g kwasu azotowego(V). Oblicz masę powstającej soli.

Rozwiązanie

1 krok. Napisanie równania reakcji.

NaOH + HN0₃ — NaN0₃ + H₂0

j 2 krok. Sprawdzenie, który substrat został użyty w nadmiarze. Zakładamy, że przereagu I je cała ilość NaOH.

10 g    xg

NaOH + HN0₃ — NaN0₃ + H.O 40 g    63 g

10 g NaOH JtgNaOH 40 g NaOH ^- 63 gNaOH

10 g ' 63 g 40 g

= 15,75 g

Aby zużyć cały wodorotlenek, potrzeba 15,75 g I IN0₃, a my dysponujemy tylko 14 g. / U go wniosek, że NaOH został użyty w nadmiarze. O ilości powstającej soli zadecyduje I INO,.