terminy 3

BUKEFALION

BUKRANTON

BULEUTERION

CAMPO SANTO

CAPRICCIO

CASSONE

CELLA/NAOS

CENOTAF

CENTRALNA BUDOWLA

CEROPLASTYKA

CHTAROSCURO

CHIMERA

CHINOISERIE

CHITON

CHLAJNA

CHLARUDA

CHRYZELEFANTYNA

CHRZCIELNICA

CINQUECENTO

COMPLUVHJR[

COUR D ’ HONNEUR/DZIEDZINIEC

CYBORIUM

cm

DEESIS

MOTYW DEKORACYJNY W KSZTAŁCIE LBA ŻYWEGO KONTA PRZYOZDOBIONEGO WS TĘ GALE I GIRLANDAMI, NAJCZĘŚCIEJ PŁASKORZEŹBIONY, STOSOWANY W SZTUCE SEPULKURALNEJ STAROŻYTNEJ GRECJI IRZYMU

MOTYW DEKORACYJNY O KSZTAŁCIE CZASZKI BYKA CZĘSTO O ZNACZENIU SYMBOLICZNYM -JAKO PRZEDSTAWIENIE ZWIERZĘCIA OFLYRNEGO; ZAZWYCZAJ PŁASKORZEŹBIONY, STOSOWANY GŁ. W ARCHITEKTURZE RZYMSKIEJ (METOPY. FRYZY), CHARAKTERYSTYCZNY TAKŻE DLA ARCHITEKTURY RENESANSU I KLASYCYZMU.

W STAROŻYTNEJ GRECJI MIEJSCE ZGROMADZEŃ RADY NICEJSKIEJ; BUD INEK W KSZTAŁCIE DUŻEJ HALI HYPOSTYLOWEJ, ZE SPIĘTRZONYMI NACZĘŚCIEJRZĘDAYa SIEDZEŃ.

TERMIN PRZYJĘTY WIE WŁOSZECH NA OKREŚLENIE CMENTARZA W FORMIE CZWOROBOCZNEGO DZIEDZIŃCA OTOCZONEGO OTWIERAJĄCYM SIĘ DO WEWNĄTRZ KRUŻGANKIEM ARKADOWYM LUB KOLUMNOWYM, W KTÓREGO WEW. ŚCLANIE ZNAJDOWAŁY SIĘ GROBOWCE I EPITAFIA.

K.-IPRPS, W SZTUKACH PLASTYCZNYCH TERMIN OZNACZAJĄCY RÓŻNEGO RODZAJU PRZEDSTAWIENLA FANTASTYCZNE, NIEREALNE. ZAWIERAJĄCE TEŻ ELEMENT PASTISZU SKRZYNIA, OD ŚREDNIOWIECZA POWSZECHNIE UŻYWANA WE WŁOSZECH DO PRZECHOWYWANIA ODZIEŻY, BIŻUTERII, CENNYCH PRZEDMIOTÓW; BYWAŁA CZĘSTO PODARUNKIEM ŚLUBNYM; W POLSCE TERMIN UŻYWANY WYŁĄCZNIE DO SKRZYŃ WŁOSKICH Z XV - XVI W., ZWYKLE BOGATO ZDOBIONYCH RZEŹBĄ, ZŁOCONYCH STIUKIEM, INTARSJĄ LUB MALOWIDŁAMI.

GŁÓWNA CZĘŚĆ STAROŻYTNEJ ŚWIĄTYNI GRECKIEJ MIESZCZĄCA POSĄG BÓSTWA. W DUŻYCH ŚWIĄTYNIACH DZIELONA NA TRZY NAWY, POPRZEDZANA PORTYKIEM; KTÓREGO BOCZNE ŚCIANY STANOWIŁY PRZEDŁUŻENIE BOCZNYCH MURÓW' ZAKOŃCZONYCH ANT AKR, OD STR TYLNEJ ZNAJDOWAŁ SIĘ CZĘSTO OPISTODOMOS. ODPOWIEDNIKIEM NAOSU W STAROŻYTNEJ RZYMSKIEJ

świątyni jest cella

KENOTAFIUM, STAROŻYTNY PUSTY GROBOWIEC WYKONANY DLA UCZCZENIA PAMIĘCI ZMARŁEGO, KTÓREGO CIAŁA NIE MOŻNA BYŁO ODNALEŹĆ LUB KTÓREGO GROBOWIEC RZECZYWISTY ZNAJDOWAŁ SIĘ W INNYM MIEJSCU

BUDOWLE OPARTE NA ZASADZIE .ABSOLUTNEJ SYMETRII; NAJPROSTSZE CENTR. BUDOWLE TO CYLINDRYCZNE NA PLANIE KOŁA. CZWOROBOCZNE NA PLANIE KWADRATU, LUB WIELOBOCZNE (OKTAGONY)

RZEŹBIENIE W WOSKU, TERMIN NIE OBEJMUJE PRZY GOTOWY" W⁷ ANI A W WOSKU MODELI! RZEŹB, ANI WYKONYWANIA Z WOSKU MASEK POŚMIERTNYCH. STOSOWANA GŁÓWNIE W RZEŹBIE WOTYWNEJ. RELIGIJNEJ I PORTRETOWEJ OD STAROŻYTNOŚCI DO XVIIIW

TERMIN UŻYWANY W ODNIESIENIU DO DZIEL SZTUKI NA OZNACZENIE ŚWIATŁOCIENIA LUB MALARSTWA ŚWIATŁOCIENIOWEGO

W MITOLOGII GRECKIEJ ZIEJĄCY' OGNIEM POTWÓR PRZEDSTAWIANY NAJCZĘŚCIEJ W POSTACI LWA Z GŁOWĄ KOZY NA GRZBIECIE I WĘŻEM ZAMIAST OGONA; POPULARNY TEMAT W SZTUCE GRECKIEJ, ETRUSKIEJ I RZYMSKIEJ. W ŚREDNIOWIECZU WYSTĘPOWAŁ PRZEDE WSZYCTKIM W RZEŹBIE ARCHITEKTONICZNEJ. NAZWĄ CHIMERA OKREŚLANO TAKŻE STWORY ZWIERZĘCE O TORSACH KOBIECYCH Z GRYMASEM TWARZY, PRZEDSTAWIANE CZĘSTO NA PRZEL. XIXIXX W. MOTYW LUB MOTYWY CHIŃSKIE, WYSTĘPUJĄCE W SZTUCE EUROPEJSKIEJ OD XVII W. NAJWIĘKSZA POPULARNOŚĆ W SZTUCE ROKOKA W ARCHITEKTURZE WNĘTRZ (GABINETY I SALONY DEKOROWANE CERAMIKĄ) MALARSTWIE ORAZ RZEMIOŚLE ARTYSTYCZNYM (MEBLARSTWO, CERAMIKA, TKACTWO) NAJCZĘŚCIEJ WTSTĘPUJE ZESPÓL ORNAMENTÓW NAŚLADUJĄCYCH MOTYWY' CHIŃSKIE: PAGODY, PTAKI, SMOKI I KRAJOBRAZY.

LNIANY UBIÓR STAROŻYTNYCH GREKÓW POCHODZENIA JOŃSKIEGO ZNANY OD CZASÓW HOMERA. DŁUGIE - KAPŁANI, DOSTOJNICY, ST.ARSI MĘŻCZYŹNI I KOBIETY, KRÓTKI - MŁODZIEŻ I WOJOWNICY

W STAROŻYTNEJ GRECJI DUŻY PROSTOKĄTNY PŁASZCZ WEŁNIANY', SPINANY NA PIERSIACH LUB NA PRAWYM RAMIENIU; W CZASACH HOMERA UBIÓR ŻOŁNIERZY I WIEŚNIAKÓW; W RZEŹBIE EPOKI KLASYCZNEI PRZEDSTAWIANO W NIM FILOZOFÓW.

W STAROŻYTNEJ GRECJI KRÓTKA, WIERZCHNIA SZATA MĘSKA, W FORMIE PROSTOKĄTNEGO PŁATA MATERII WEŁNIANEJ O TRZECH BOKACH PROSTYCH I CZWARTYM ZAOKRĄGLONYM. ZAPINANA FIBULĄ NA RAMIENIU LUB POD BRODĄ; STRÓJ JEŹDŹCÓW I PODRÓŻNYCH.

TECHNIKA RZEŹBIARSKA, POLEGAJĄCA NA STOSOWANIU ZŁOTA I KOŚCI SŁONIOWEJ W POSĄGACH MONTOWANYCH NA DREWNIANEJ KONSTRUKCJI; ZŁOTA BLACHA (NP. INKRUSTOWANA KAMIENIAMI PÓŁSZLACHETNYMI, PASTĄ SZKLANĄ, POLICHROMOWANA) STANOWIŁA OKŁADZINĘ SZAT, WŁOSÓW I AKCESORIÓW, A PŁYTKI Z KOŚCI SŁONIOWEJ - TWARZY I OBNAŻONYCH CZĘŚCI CLAŁA; ROZPOWSZECHNIONA W STAROŻYTNEJ GRECJI W OKRESIE KLASYCZNYM.

ZBIORNIK NA WODĘ ŚWIĘCONĄ UŻYWANĄ DO SAKRAMENTU CHRZTU. USTAWIONY' W KOŚCIELE. OD XH W. W EUROPIE ZACH. I ŚRODK. OB OWIĄZUJE TYP KIELICHOWY ZŁOŻONY Z TRZECH GŁÓWNYCH CZĘŚCI; CZASZY - CZYLI ZBIORNIKA NA WODĘ, TRZONU ORAZ BAZY.; KSZTAŁT CZASZY I BAZY BYWA OKRĄGŁY LUB WIELOKATNY, MATERIAŁEM JEST KAMIEŃ, METAL LUB DREWNO.

W JĘZYKU WŁOSKIM LATA 1500, CZYLI XVI W.; TERMIN UŻYWANY RÓWNIEŻ W LITERATURZE FACHOWEJ Z ZAKRESU HISTORII SZTUKI NA OZNACZENIE XVI W., JAKO OKRESU DOJRZAŁEGO I PÓŹNEGO RENESANSU W SZTUCE WŁOSKIEJ

W DOMU ETRUSKIM I RZYMSKIM CZWOROKĄTNY OTWÓR W DACHU NAD ATRKJM, PRZEZ KTÓRY WPADAŁA DO ZNAJDUJĄCEGO SIĘ POD NIM BASENU. ZW. IMPLUVTUM WODA DESZCZOWA. STAROPOL. PODWÓRZEC, NIE PRZYKRYTĄ WYDZIELONA PRZESTRZEŃ. W OBRĘBIE BUDYNKU LUB ZESPOŁU .ARCHITEKTONICZNEGO, SPEŁNIAJĄCA FUNKCJE UZYTKOWO-REPREZENTACYJNE. ROZRÓŻNIAMY; ZAMKNIĘTE I OTWARTE; HONOROWE. PRZEDDZIEDZINCE, BOCZNE. PEŁNIŁY WAŻNE FUNKCJE UŻYTKOWE I BYŁY JEDNYM Z ELEMENTÓW .ARTYSTYCZNEGO KSZTAŁTOWANIA PRZESTRZENNEGO.

BALDACHIMOWA OBUDOWA ARCHITEKTONICZNA. WZNOSZONA W KOŚCIOŁACH NAD OŁTARZAMI. GROBAMI ŚWIĘTYCH, CHRZCIELNICAMI LUB RELIKWIARZAMI; W OKRESIE ROMAŃSKIM I GOTYCKIM WYKONYWANE GŁÓWNIE Z DREWNA I KAMIENIA; DOMINUJĄCY TYP STANOWIĄ CYBORIA O CZTERECH KOLUMNACH. DŹWIGAJĄCYCH BALDACHIM KOPUŁOWY, OSTROSŁUPOWY LUB O BARDZIEJ ZŁOŻONYCH KSZTAŁTACH

JEDNA Z NAJBARDZIEJ CHARAKTERYSTYCZNYCH MONUMENTALNYCH BUDOWLI STAROŻYTNEGO RZYMU, PRZEZNACZONA NA WY'ŚCIGI WOZÓW DWUKOŁOWYCH. CENTRALNYM PUNKTEM BYŁA .ARENA W KSZTAŁCIE WWDŁUZONEGO PROSTOKĄTA O JEDNYM WYŻSZYM BOKU ZAMKNIĘTYM PÓŁKOLIŚCIE, PODZIELONA NA DWIE CZĘŚCI MUREM (SPINA), BIEGNĄCYM PRZEZ 2/3 JEJ DŁUGOŚCI. NA KTÓRYM USTAWIONE BYŁY POMNIKI ORAZ DWIE EDIKULE (AEDICULA); NA OBU KOŃCACH SPINY ZNAJDOWAŁY SIĘ BAZY (MAT.AE)

PRZEDSTAWIENIE CHRYSTUSA WŁADCY I SĘDZIEGO ŚWIATA Z MATKĄ BOSKĄ PO JEGO PRAWEJ STRONIE I ŚW. JANEKI CHRZCICIELEM PO LEWEJ, UKAZANYMI W POZACH MODLITEWNYCH.