Uczciwek019

6. URZĄDZENIA OŚWIETLENIOWE

50.    Co nazywamy urządzeniami oświetleniowymi?

Urządzeniami oświetlenia elektrycznego nazywamy zespół elementów składający się ze źródeł światła i opraw oświetleniowych wraz z konstrukcjami wsporczymi a także obwodami zasilającymi i sterującymi ich pracą.

51.    Jak dzielimy urządzenia oświetlenia elektrycznego?

Urządzenia oświetlenia elektrycznego dzielimy na:

•    urządzenia oświetlenia zewnętrznego

•    urządzenia oświetlenia wewnętrznego

•    urządzenia oświetlenia iluminacyjnego i reklam świetlnych.

Do połączenia instalacji zasilającej ze źródłem światła (żarówką, świetlówką) stosuje się oprawy oświetleniowe.

52.    Z czego składa się oprawa oświetleniowa?

Oprawa oświetleniowa składa się z korpusu, w którym znajduje się oprawka do żarówki, klosza mocowanego do korpusu oraz wieszaka do zawieszania oprawy.

W niektórych oprawach korpus mocuje się bezpośrednio do ściany lub sufitu.

Oprawy z większą liczbą oprawek są nazywane świecznikami.

53.    Jak ćfzielimy oprawy oświetleniowe?

Oprawy oświetleniowe dzielimy w zależności od rodzaju źródła światła i od stopnia zabezpieczenia przed porażeniem prądem elektrycznym.

W zależności od rodzaju źródła światła oprawy dzieli się na grupy:

•    do żarówek;

•    do lamp fluorescencyjnych (świetlówek);

•    do lamp rtęciowych;

•    do lamp sodowych;

•    do lamp ksenonowych.

W zależności od stopnia zabezpieczenia przed porażeniem prądem elektrycznym oprawy dzieli się na 4 klasy ochronności; 0,1, II, III.

Klasyfikacja w zależności od stopnia ochrony przed dotknięciem części będących pod napięciem, przedostawaniem się do wnętrza oprawy ciał stałych oraz wody. Np. zwykła oprawa oświetleniowa spełnia równocześnie wymagania dotyczące ochrony przed wnikaniem ciał stałych i wody. Przykładowo oprawa o stopniu ochrony IP54 jest oprawą pyłoszczelną i bryzgoodporną.

Jeżeli oprawa jest chroniona na przykład tylko przed wnikaniem wody, to w oznaczeniu stopnia ochrony pierwszą cyfrę zastępuje się literą X. Oprawa IPX8 jest oprawą wodoszczelną, a oprawa IP6X -pyłoszczelną.

Uwaga: klasy ochronności i stopnie ochrony opisane są szczegółowo w poradniku szkoleniowym, na stronach od 191+195.

Do celów specjalnych są konstruowane oprawy oświetleniowe o innych jeszcze typach budowy.

W pomieszczeniach, w których istnieje niebezpieczeństwo wybuchu par lub gazów są instalowane oprawy przeciwwybuchowe.

W pomieszczeniach, które są narażone na wpływy chemiczne instaluje się oprawy odpowiednio zabezpieczone przed tymi wpływami dzięki stosowaniu specjalnych powłok ochronnych. Wykonuje się również oprawy przystosowane do pracy w klimacie tropikalnym, warun kach morskich itp.

54. Jakie są wymagania dotyczące doboru i montażu opraw' oświetleniowych?

Oprawy oświetleniowe i inne urządzenia oświetlenia elektrycznego powinny być odpowiednio dobrane do środowiska i warunków pracy w miejscu ich instalowania:

•    liczba, rozmieszczenie i konstrukcja opraw oświetleniowych powinna zapewniać wymagane natężenie oświetlenia, równomierność oświetlenia i odpowiedni stopień zabezpieczenia przed olśnieniem;

•    oprawy zamocowane na zewnątrz pomieszczeń i w pomieszczeniach innych niż suche powinny być mocowane w odległości większej niż 250 cm od powierzchni podłogi; jeśli oprawy są mocowane niżej, to

37